OCAK-ŞUBAT 2024 / TARIM TEKNOLOJİLERİ
Çift sıra çapraz ekim verimi artırıyor
Tarla ve bahçelerde yeni bir üretim döneminin hazırlıkları yapılırken üreticinin işini kolaylaştıracak ve daha fazla verim almasına katkı sağlayacak yeni teknoloji ürünleri ve tarım makineleri de piyasaya giriyor. Özellikle pazar için üreten büyük ölçekli üreticinin yüksek performanslı makinelere ulaşması ve kaynakları verimli kullanması kendi bütçesi kadar ülke tarımına da katkı sağlıyor. Biz de Türk Tarım ve Orman dergisi olarak alanında en son geliştirilen makinelerden endüstri bitkileri üreticileri için çift sıra çapraz pnömatik tohum ekim makinesi ile her türlü sebze yetiştiricisi için sebze ekim makinesini tanıtmak istedik. Bu konudaki sorularımızı değişik ekim ayakları tipinde, mekanik ve pnömatik tohum ekim makinelerinin üretimini ve ihracatını yapan, ürün yelpazesi gelişmiş ülkeler ayarında olan Şakalak Tarım Makinaları Teknik Müdürü Makine Mühendisi Hatice Keskin cevapladı.
Tohum ekme makineleri hakkında genel olarak bilgi verebilir misiniz? Türkiye’de kullanılan makineler için neler söylersiniz?
Bildiğiniz gibi bitkisel üretimde toprak işlemenin ardından tohumların yetiştirilecek bitkinin isteklerine uygun olacak şekilde toprağa yerleştirilerek üzerinin toprakla kapatılmasına ekim denilir. Tohumların ekiminde kullanılan her türlü alet ve makinelere ekim makineleri veya mibzer denilmekte.
Ekim makineleri; ufak ve iri taneli her çeşit tohumu zedelemeden, çimlenme kabiliyetini bozmadan, ayarlanan miktarlarda ve istenilen derinliğe ekebilmeli. Aynı zamanda aynı şartlarla gübreleme de yapabilmelidir. Genel olarak ekim makinelerini ekim yöntemlerine göre pek çok gruba ayırmak mümkün. Ülkemizde ekilen tohum cinsine göre yaygın olarak sıraya ekim yapabilen hububat ekim makineleri ve mekanik veya pnömatik olarak çalışan hassas ekim makineleri kullanılıyor. Hububat ekim makineleri ile buğday, arpa, yulaf, çavdar vb. tahıllar; mercimek, nohut gibi baklagiller; yonca, kanola vb. küçük tohumlar ekilir. Hassas ekim makineleri ise daha çok mısır, şeker pancarı, ayçiçeği, fasulye, soya fasulyesi, pamuk gibi bitkilerin hassas bir başka deyişle kontrollü ekiminde kullanılır.
Ülkemizde de tarımda mekanizasyon düzeyinin yükselmesi ve traktör güçlerinin büyümesine bağlı olarak gelişmiş ülkelerde kullanılan en son model makinelerin kullanımı da hızla artıyor.
TOHUM AKIŞ SENSÖRÜ TAKILABİLİYOR
Çift sıra çapraz pnömatik tohum makinesini tanıtır mısınız? Diğer tohum ekme makinelerinden avantajlı tarafları neler?
Çift sıra çapraz ekim makinesi traktörden hareket alarak pnömatik olarak başka deyişle basınçlı havayı kullanarak ekim yapabilen hassas ekim makinesidir. Diğer pnömatik ekim makinelerinden farklı olarak çift sıra ekim makinesi; (uygun çift sıra ekim makinesi ve uygun tohum çeşidi kullanılarak) tohumların hat üzerine tek sıra yerine yan yana iki sıralı, yeterli kök alanı sağlamak amacıyla da tohumların birbirine çapraz şekilde ekilmesini sağlıyor.
Çift sıra ekim, bitkilerin birbirleri ile rekabet etmesini engellemek kaydıyla, dekara bitki sayısını arttırarak, birim alandan alınacak verimi yükseltmeyi amaçlıyor. Türkiye’de çift sıra ekim olarak bilinen “Twin Rows” yöntemi, tarımsal verimi arttırmak için yeni bir alternatif. Bitki kök ve gövde gelişimini kısıtlamadan maksimum sıklıkta tohum ekilmesini amaçlayan yöntem, güneş ışığından azami ölçüde faydalanması ve kök bölgesi toprağında yeterli hava bulunması gibi büyüme ve gelişimi doğrudan arttıran faktörler için de daha uygun bir ortam hazırlıyor. Uygulandığı bölgeye göre değişiklik gösterse de bu yöntemle birim alana ekilecek bitki sayısı yüzde 40 oranında artıyor. Klasik ekime göre verim de yüzde 20 civarında yükseliyor.
Makinenin avantajlarından biri de ürettiğimiz tüm pnömatik ekim makinelerimize tohum düşmediği zaman uyarı veren, kaç cm aralıkta, kaç adet tohumun atılacağı gibi kontrolleri elektronik olarak yapabileceğiniz tohum akış sensörlerinin takılabilmesi. Böylece üretici ekim işleminin planlandığı gibi yapılıp yapılmadığını kontrol etme imkânına sahip oluyor.
Klasik ekim yöntemine göre daha avantajlı olan bu yöntem Türkiye’de yeni uygulanmaya başlıyor. Mısırda denendi ve sağladığı verim artışıyla şimdiden üreticilerin dikkatini çekmiş durumda.
Bu makineleri verim ve maliyet açısından değerlendirecek olursanız hangi çiftçilere tavsiye edersiniz?
Ekim makinelerinin verimliliğinde ekim yapma hızından daha çok ekim kalitesi ön plandadır. Çapraz ekim makinesinin daha önce söylediğimiz avantajlarından birisi de iş başarısı. Bizim ürettiğimiz pnömatik çapraz ekim makinesinde iş başarısı, tohum ve gübre dağılım düzgünlüğü ile ekimde tohumların çimlenme oranı yüksek olup bu oran yüzde 85’in üzerinde gerçekleşir. Yani başka bir deyişle ekim kalitesi yüksektir. 4x2 = 8 sıralı gübre teşkilatlı pnömatik çapraz ekim makinemizin üreticiye yaklaşık maliyeti 600 bin TL civarında. Bu makineyi profesyonel olarak mısır eken tüm çiftçilerimize tavsiye ediyoruz. Çift sıra çapraz ekim makinesi tüm arazi tiplerinde düze ve sırta ekim yapmaya uygun. İkiz ekim ünitesine sahip olan bu makine ile 2, 3, 4, 5, 6, 8, sıralı ekim yapılabilmekte. Yüksek çalışma hızı ve mükemmel performansıyla hem yakıt ve zamandan tasarruf hem de yüksek verim sağlayan bir ekim makinası.
Çift sıra ekim yöntemi Avrupa ülkeleri başta olmak üzere birçok ülkede uygulanıyor. İtalya yöntemi en fazla uygulayan ülkelerden biri. Danelik ve silajlık mısırlarda uygulanan yöntem sayesinde İtalya’da her iki üründe de verim artışı sağlanmış. Türkiye de İtalya gibi bu iki üründe çift sıra yöntemini deneyen ülkelerden. Mısırın yanı sıra bu makine soya fasulyesi, hayvan pancarı, yer fıstığı vb. bitkilerin ekiminde kullanılıyor.
Haber Görseli
Sebze ekim makinesi
SEBZE TOHUMLARININ EKİMİ ZORDUR
Sebze ekim makinelerini üreticilerimiz için tanıtır mısınız?
Sebze tohumlarının ekimi diğer bitkilerden biraz daha zor ve risklidir. Çünkü bu tohumlar genelde çok küçük, ince ve kırılgan olur. Ayrıca israf edilemeyecek kadar pahalı tohumlardır. Ekimde de derinlik ve gerek sıra arası gerek sıra üstü ara mesafeler diğer tohum ekimlerine göre daha dardır. Aynı zamanda tohumların zarar görmeden tek tek toprağa ekilmesi ve sıkıştırılması gerekir.
Şakalak Berat pnömatik hassas ekim mibzeri değişen tarım şartları ve rekabet ortamında sebze üreticilerinin ortak ihtiyaçlarını karşılamak için yeni geliştirilmiş bir ekim makinesi. Makinemiz pnömatik olarak traktörden hareket alıp bu tohumları yüksek performansla ekebiliyor. Ekici ünite sayısı isteğe göre 2,4, ….. ,12 sıralı yapılabiliyor. Her ekim ünitesine isteğe bağlı olarak tekli, ikili, üçlü ayaklar takılabiliyor. Hatta ekim hatları 36 sıraya kadar çıkabiliyor. Mikro granül gübre ve ilaç atabiliyor ayrıca damla sulama borusu serpme aparatları takılabiliyor.
Hangi sebzelerin ekiminde kullanılır?
Bu ekim mibzeri özellikle zor ekilen ince küçük tohumlar için tasarlandı. Soğan, kırmızı ve siyah havuç, maydanoz, marul, dereotu, kereviz, kuşkonmaz, patlıcan, domates, biber, salatalık, acur, bamya, bezelye, soya fasulyesi, lahana, Brüksel lahanası, karnabahar, pırasa, ıspanak, pancar, turp, şalgam, susam, kimyon, kekik, lale, karahindiba, papatya, yonca, tütün, çörek otu, gelincik, hüsnüyusuf, krizantem, hardal, safran vb. tohumlarını yüksek performansta ve hassasiyette eker.
Ülkemizde yerli muadili olmayan bir makine. İthal makinelere göre çok daha ucuz ve kullanışlı. Yedek parça ve bakımının sürekli mümkün olması satış sonrası hizmetleri makinemize ilgiyi arttırıyor. Sadece yurt içi değil ihracat için de aranan bir makine.
Pnömatik sebze ekim makinemizde iş başarısı yüksek olup tohum ve gübre dağılım düzgünlüğü ve ekimde tohumların çimlenme oranı yüzde 80’ in üzerinde gerçekleşmekte. Üretici 6 sıralı bir makineye yaklaşık 500 bin TL’ye sahip olabilir.
Çift sıra ekim makinesi; (uygun çift sıra ekim makinesi ve uygun tohum çeşidi kullanılarak) tohumların hat üzerine tek sıra yerine yan yana iki sıralı, yeterli kök alanı sağlamak amacıyla da tohumların birbirine çapraz şekilde ekilmesini sağlıyor.
Sebze tohumlarının ekimi diğer bitkilerden biraz daha zor ve risklidir. Çünkü bu tohumlar genelde çok küçük, ince ve kırılgan olur. Ayrıca israf edilemeyecek kadar pahalı tohumlardır.