KASIM-ARALIK 2024 / KAPAK KONUSU

Çiftçilik zorlu ama bir o kadar da keyifli bir meslek


Murat ÖZKAN    

03.02.2025 


Tarım ve hayvancılık alanında genç bir girişimci aynı zamanda Tarım ve Orman Bakanlığı Gençlik Konseyi Üyesi Erdenay Bozbay ile tarımsal üretimin geliştirilmesi, gençlere sevdirilmesi, ne gibi yeniliklerin yapılması gerekebileceği konularında keyifli bir söyleşi gerçekleştirdik.

Bir genç girişimci ve üretici olarak Enderay Bozbay’ı tanıyabilir miyiz?
 
1989 yılı Denizli doğumluyum. İlk, orta ve lise öğrenimimi Denizli’de tamamladıktan sonra Boğaziçi Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümünde lisans öğrenimimi tamamladım. Evli ve iki çocuk babasıyım. Lisans eğitimimden sonra Denizli’ye dönerek kendi işletmemiz çatısı altında damızlık süt ve besi hayvancılığı ile bitkisel üretim alanlarında çalışma hayatına başladım. Şu anda sadece kendi üretimim olan damızlık hayvanlarla süt üreticiliği yapıyorum. Hastalıktan ari ve AB onaylı belgelere sahip bir işletme sahibiyim. Bununla beraber hayvansal üretimde kullanmak üzere yonca, mısır, arpa, buğday gibi yem bitkisi üretimi ile Denizli’nin dünya üretiminde söz sahibi olduğu kekik, yaş sebze ve meyve, zeytincilik alanlarında tarımsal üretim de yapıyorum. 
 
Gençlerin tarıma ve tarımsal sorunlara eğilmesi amacıyla oluşturulan Gençlik Konseyinin çalışmalarından bize kısaca bahseder misiniz?
 
Gençlik Konseyi; ülkemizin 32 farklı ilinden Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından seçilmiş, tarım ve hayvancılık alanlarında sahada birebir çalışan, genç üreticilerden oluşan bir topluluk. Konsey, tarımsal ve hayvansal üretim alanlarında yaşanılan sorunları tartışıp çözüm önerileri noktasında neler yapılabileceğini genç bir üretici gözünden Bakanlık yetkililerine aktarıyor. Konsey üyeleri olarak her ay düzenlediğimiz çevrim içi toplantılarla hem yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri hakkında konuşuyor hem de Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yürütülen politikaların sahadaki etkilerini tartışıyoruz. Bununla beraber belli aralıklarla Bakanlık yetkilileriyle bir araya gelerek saha ziyaretleri yapıyor ve eğitim amaçlı teknik gezilere katılıyoruz. 

Haber Görseli

Tarımda üreticilerin yaş ortalaması tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yıllar geçtikçe artıyor. Sizce tarım ve kırsal kalkınmada yaş ortalamasının düşürülmesi için neler yapılmalı?
 
Maalesef tüm dünyada olduğu gibi çiftçilikle uğraşan nüfusun yaş ortalamasının yüksekliği ülkemizin de en büyük sorunu olarak karşımıza çıkıyor. Üretimin devamlılığı için bu ortalamanın kesinlikle düşürülmesi gerekiyor. Bunun için öncelikle çiftçiliğe olan bakış açısını değiştirmemiz ve hak ettiği saygınlığı kazandırmamız gerekiyor. Kırsal bölgelerde yaşayan çiftçilerin sosyoekonomik şartlarının iyileştirilmesi gerekiyor. Çünkü kırsal alanlarda çiftçilikle uğraşan ailelerin ikinci nesil temsilcileri bile bu şartların yetersizliğinden dolayı şehirlere göç ederek başka işlerde çalışmanın hayaliyle hareket ediyor. Tarım ve hayvancılık alanlarında üretim yapanların kârlılık noktasında kuşkularını ortadan kaldırarak üretimlerini verimli ve bilinçli olarak yapmasına fırsat sağlanmalı.

Fotoğraf Galerisi

Siz de hayvansal üretim alanında faaliyet yürütüyorsunuz. Hayvansal üretim için nasıl bir yol haritasına gereksinim var?
 
Bizim faaliyet alanımızda karşılaştığımız en büyük sorunlardan biri girdi maliyetlerinin yüksekliği, bir diğeri ise çalışacak iş gücü eksikliği ve verimsizliği. Ülkemizdeki hayvansal üretimin sürdürülebilirliği için en önemli gereksinim ise küçük aile işletmelerinin devamlılığını sağlamaktan geçiyor. Kırsal alanlardaki yerleşik yaşamın devamlılığı, tarımsal üretimin sürdürülebilirliği için küçük aile işletmelerini yaşatmalı ve verimli hâle getirmeliyiz. Bunun için Tarım ve Orman Bakanlığının da büyük destek verdiği kadın ve genç çiftçilerimize pozitif ayrımcılığın artarak devam etmesi gerekiyor. Sözleşmeli üretim modelinin tam anlamıyla hayata geçmesiyle de üretimin kârlılığının ve devamlılığının sağlanabileceğini düşünüyorum.
 
GENÇLERE ÇİZMESİNİ GİYİP SAHADA OLMASINI TAVSİYE EDERİM
Tarım ve hayvancılık konusunda Bakanlık merkez ve taşra teşkilatından veya diğer kuruluşlardan herhangi bir destek aldınız mı?
 
İşletmemizin tahıl depolama ihtiyacını karşılamak için silo yapımını ve elektrik tüketiminin bir kısmını  Tarım ve Orman Bakanlığının Kırsal Kalkınma Yatırımlarının Desteklenmesi Programı (KKYDP) ile sağladık. Bununla beraber  tarımsal üretim için verilen basınçlı sulama sistemleri hibe programından da yararlanarak yağmurlama ve damla sulama yatırımları gerçekleştirdik. Ayrıca finansal anlamda Ziraat Bankası vasıtasıyla sağlanan faiz indirimli kredi imkânlarından yararlanıyoruz.

Fotoğraf Galerisi

Sektörde karşılaştığınız zorluklar neler ve gelecek planlarınız hakkında neler söylersiniz? 
 
Ana başlıklar altında yaşanan en büyük zorluklar alış ve satış fiyat belirsizliği, iş gücü eksikliği ve bilinçsiz üretim; fakat şu anda planlı ve sözleşmeli üretimin temelleri atıldı. Tam anlamıyla uygulamaya girdiğinde devamlılığı da sağlanabilirse bu sorunların büyük bir kısmının ortadan kalkacağına inanıyorum.
 
Gelecekte hayvansal ve tarımsal üretim alanlarında teknolojik anlamda alt yapı yenilemeleriyle daha verimli ve sürdürülebilir bir işletme kurma hayalim var. Örneğin buzağı besleme robotu, sağım robotları, tam otomasyonlu bitki sulama ve besleme sistemleri gibi altyapıları işletmeme kazandırmak için çalışmalar yapıyorum.
 
Genç çiftçi adaylarına önerilerinizi alabilir miyiz?
 
Çiftçilik zorlu ama bir o kadar da keyifli bir meslek. Araştırmak, takip etmek, bitkiyi ve hayvanı anlamak bu işin altın kuralı ve başarmanın en önemli basamağı. Bu yüzden en ufak bir hevesi ve isteği olan herkesin başarısızlıktan korkmadan, çizmesini giyip sahada olmasını tavsiye ederim.

Erdenay bozbay genç çiftçi