OCAK-ŞUBAT 2019 / ÖZEL HABER
Bakanlığın verdiği eğitimlerle meslek ediniyorlar
Tarım ve Orman Bakanlığı, Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığına bağlı olarak taşrada hizmet veren El Sanatları Eğitim Merkezi Müdürlüklerinin kuruluşu Köy Enstitülerine dayanır. Köy Enstitülerinin kapanmasının ardından Bakanlığımızca 1965 yılında ilk eğitim merkezi açılmıştır.
Ham maddesi kimi zaman taş, toprak, ağaç, ahşap, metal ya da kumaş olan geleneksel el sanatları, insanlık var olduğundan beri tabiat şartlarına bağlı olarak varlığını sürdürmüştür. Zaman ve çevre koşullarına göre değişim ve gelişim gösteren el sanatları alanında Tarım ve Orman Bakanlığı, Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı altında 6 adet El Sanatları Eğitim Merkezi Müdürlüğü faaliyetlerini sürdürmektedir. El Sanatları Eğitim Merkezi Müdürlüklerinin ne zaman kuruldukları ve burada nasıl eğitim verildiği gibi bilgileri Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığı Çiftçi Eğitim ve Yayım Çalışma Grup Sorumlusu Mehmet Soner Tanışık ve aynı çalışma grubunda görevli Hüsna Deniz’den aldık.
El Sanatları Eğitim Merkezi Müdürlükleri nedir, ne amaçla kurulmuşlardır?
Tarım ve Orman Bakanlığı, Eğitim ve Yayın Dairesi Başkanlığına bağlı olarak taşrada hizmet veren El Sanatları Eğitim Merkezi Müdürlüklerinin kuruluşu Köy Enstitülerine dayanır. Köy Enstitülerinin kapanmasının ardından Bakanlığımızca 1965 yılında ilk eğitim merkezi açılmıştır. Başlarda 11 il de eğitim veren bu merkezlerin sayısı günümüzde 6’ya düşmüştür. Bu 6 il Sivas, Elazığ, Bilecik, Kastamonu, Düzce ve Mersin/Silifke’dir. Bu eğitim merkezlerinin temel amacı, kırsal alanda yaşayan tarımda çalışan gençlerin tarım dışı zamanlarının değerlendirilmesidir.
Bu merkezlerin kapasiteleri ve eğitim süreleri ne kadardır?
Geçmişte eğitim merkezlerinin hepsinin yatılı eğitim için kapasiteleri mevcuttu. Toplamda 570 yatak kapasitesi bulunmaktaydı. Zaman içerisinde odaların 6 kişilik koğuş siteminden, 1 veya 2 kişilik otel sitemine dönüştürülmesi, bazı binaların eski ve depreme dayanıksız olması, bazı binaların da başka kurumlara verilmesi nedeniyle yatak kapasitesi 146’ya düşmüştür. Günümüzde ulaşım imkanlarının artmasıyla birlikte kursiyerlerin çoğu kurs süresince evine gidip gelmektedir.
Eğiticiler kimlerden oluşmaktadır?
Eğiticiler bir kaç kaynaktan temin ediliyor. Bunlar Milli Eğitim Bakanlığı bünyesinde herhangi bir yerde eğitim veren öğretmenler, Bakanlığımız personellerinden formasyon veya yeterlilik sertifikası alan personeller, düzenlenen kurslardan mezun edilen kursiyerler veya bu kurs konusunda mesleğini iyi icra ettiği tespit edilen iş yeri sahibi de eğitici olarak alınabiliyor.
KURSİYER SAYISI YILDAN YILA ARTIYOR
Bir yıl içerisinde kursa katılan kursiyer sayısı kaç kişi ? Bu kursiyer sayısı yıldan yıla nasıl bir değişim göstermektedir?
Kursiyer sayısı yıldan yıla artış gösteriyor. Örneğin 2003 yılında toplam mezun kursiyer sayısı 438 iken 2017 yılında bu sayı bin 308’e ulaştı. Bu artışın sebebi de kurs sürelerinin azaltılması ve konu çeşitliliğinin arttırılmasıdır.
İŞKUR ve Milli Eğitim Bakanlığı ile yaptığınız protokollerin kurslara olan talebe etkisi var mı?
Daha önceleri iki yıl süren kurslarımız 1 aya kadar düşmüştü. İŞKUR ile imzalanan protokol gereğince; kursiyerlerimiz, günlük harçlık, iş kazası ve iş riskine karşı sigorta imkânından yararlanabiliyor. Bu da eğitime katılan kursiyer sayısını olumlu yönde etkiledi.
Hangi alanlardaki kurslar talep görmekte?
Meslek edindirme kursları ahşap oyma, restorasyon, mermer işçiliği, halı dokuma, yöresel bez dokuma, kuyumculuktan oluşuyor. Ancak güncel taleplerle birlikte aşçılık, dekoratif el sanatları, hat sanatı, ev tekstili gibi kurslarımız oldukça ilgi görüyor. Bir kursa 12 kişiden fazla talep olduğunda Milli Eğitim Bakanlığı modüllerinde olan her kursu açıyoruz.
ALDIĞI EĞİTİMLE AHŞAP USTASI OLDU
Kastamonu El Sanatları Eğitim Merkezi Müdürlüğünün düzenlediği, ağaç işleri eğitimini tamamlayıp mesleğe atılan Hüseyin Sarıahmetoğlu başarı öyküsünü bizimle paylaştı.
Ahşap oymacılığından önce hangi işle uğraşıyordunuz?
Köyde babamla birlikte çiftçilikle uğraşıyordum. 8 aylık ağaç işleri eğitiminin ardından temelli olarak şehre yerleştim.
İşletmenizi kurarken herhangi bir zorlukla karşılaştınız mı?
Herhangi bir zorlukla karşılaşmadım. Bu işe başladığımda aynı zamanda El Sanatları Eğitim Merkezinde usta eğitici olarak da çalışıyordum. Hem eğiticilik hem de ağaç işleri yapmaya devam ettim. 2003 yılında el sanatları eğitim merkezinde birlikte çalıştığım arkadaşımla ortak kurduğumuz işletmeyi, ortağımın 2008 yılında köyüne dönmesiyle artık tek başıma sürdürüyorum.
Haber Görseli
Kastamonu El Sanatları Eğitim Merkezi Müdürlüğünün düzenlediği, ağaç işleri eğitimini tamamlayıp mesleğe atılan Hüseyin Sarıahmetoğlu
Bir ürün nasıl ortaya çıkıyor, hangi aşamalardan geçiyor?
El oymacılığında ham maddemiz ahşap, ahşap ürünler de yerli ve yabancı olmak üzere ikiye ayrılmakta. İthal malzemeleri genelde Ankara’dan temin ediyoruz bunlar da genelde çam, limba, iveko, kayın vs var. Kastamonu civarından da yerli ürünler olan çam, kayın, meşe vb. temin ediyoruz.
Ham madde olarak kalas dediğimiz 10 cm ve üstü kalınlıktaki ağaçları satın alıyoruz. İşlenilecek ürüne bağlı olarak ürünler kesme, yan yana ekleme, oyma, işleme, zımpara, vernik vs. aşamalardan geçiyor.
İşletmenizde ne tür ürünler ortaya çıkarıyorsunuz? Ürünleri daha çok siparişe göre mi oluşturuyorsunuz?
Sipariş üzerine ürünler yapılıyor. Genelde sedir takımları, minber ve mihraplar, vaaz kürsüsü, ahşap işleme ile ilgili aklınıza gelebilecek kütük evler, kamelya, çardak vs. üretiyoruz.
Ürünlerinizin pazara ulaşmasında ve ticareti noktasında çalışmalarınız nelerdir?
Pazara ulaşma konusunda Kastamonu’da fuarımız oluyor, yurt içinde farklı yerlere ulaşma konusunda internet sitemiz var(www.osmanliantik.com), ihtiyaç duyan insanlar bu ürünün Kastamonu’da yapıldığını bildiği için bize bir şekilde ulaşıyorlar.
GETİRİSİ İYİ OLAN BİR MESLEK
El sanatları ile uğraşmanın size maddi ve manevi katkıları neler oldu?
Öncelikle bu işten ekmek yiyorum. El Sanatları Eğitim Merkezinin kursuna katılmadan önce orta ölçekli bir çiftçiydim. Yaklaşık 25-30 yıldır bu mesleğin içinde biri olarak şehirde bir ev ve araba aldım. Getirisi iyi olan bir meslek aslında.
Ahşap oymacılığı ve el sanatları üzerine gençlere tavsiyeleriniz var mı?
Gençlere ilk önerim bu işi yapmaya karar verdiklerinde maddiyatı düşünmemeleri, çıraklıkta bu işi severek ve isteyerek yapmak en önemlisi. İlerde mutlaka bu işi yapana geri dönüşü olacaktır. Bu yüzden sabırlı bir şekilde bu işi öğrenmelerini tavsiye ediyorum.