MART-NİSAN 2019 / DÜNYADA KOOPERATİFÇİLİK
Tarımda yayımcıların ve kooperatiflerin önemi
Bu sayıda sizlere Amerika Birleşik Devletleri’nde organik tarımla uğraşan çiftçilerin hikayesini aktaracağım. Organik tarımda karşılaştıkları sorunlara, kooperatifleri aracılığıyla çözüm bulan çiftçilerin, yayım alanında uzmanlaşmış araştırmacılara nasıl ulaştığını, finans sorununu nasıl çözdüğünü ve bilgi sayesinde nasıl başarılar elde ettiklerini anlatan hikayede yer alan Organik Vadi Kooperatifi, bulunduğu bölgede büyük bir marka haline gelmiş.
Organik tarım gibi yapılması zor, maliyetleri yüksek bir üretimin gerçekleştirilmesinde, emeğin yanı sıra bilginin de büyük önemi bulunuyor. Tarımda bilimsel tekniklerin, en son teknoloji ile çiftçilere ulaştırılmasında, üretimde verimlilik ve karlılığın arttırılmasında hiç şüphesiz yayım hizmetlerinin büyük katkısı oluyor. Fakat bu katkı, ancak taraflar arasında karşılıklı bilgi akışı oluşturulabildiğinde etkili olabiliyor. Bunun için de doğru yerde, doğru zamanda, doğru kişi ile temasa geçilmeli, sorun doğru tespit edilmelidir. Üretilen çözüm yerinde denenip, faydalarının kesinliği ispatlandıktan sonra bütün bölgeye yaygınlaştırılması gereklidir. Tabi; ki bu iş için büyük emeğe ve parasal kaynağa ihtiyaç vardır. İşte bu noktada kooperatifler, çok önemli bir rol oynamaktadır.
Aslında kooperatiflerin ana sözleşmelerinde yer alan hükümler gereği, eğitim ve yayım hizmeti ile ilgili sorumlulukları bulunmaktadır. Yani bu iş kooperatiflerin ana görevlerinden biridir. Öte yandan yayım kurumlarının da bilimsel çalışma çerçeveleri içinde yürüttükleri projelerde sivil toplum örgütlerinin, özellikle de kooperatiflerin paydaş olarak yer alması gerekmektedir.
HER YÖNÜYLE EN İYİYİ YAPABİLMEK
CROPP (Coulee Region Organic Produce Pool Cooperative) Organik Vadi Kooperatifi, ABD’nin en büyük organik aile çiftlikleri kooperatifi. Hikayemiz, “iş birliği” yapmayı bir sanat olarak kabul eden bin 700’den fazla aile çiftçisinin ortağı olduğu Kooperatifin kendine ait toprakları üzerinde başlıyor.
Kooperatiflerin temel ilkelerinden biri kazandıklarının bir kısmını ortağa ‘‘geri verme’’ hizmet ilkesidir. Bütün kooperatifler, bu önemli rolü çeşitli faaliyetlerle yerine getirir. Bu kapsamda CROOP da organik tarım eğitimi, araştırması ve savunuculuğu hizmeti veriyor. Kooperatifin özellikle beğenilen girişimlerinden birisi, bu hizmetlerin ilerletilmesine odaklanan bir hibe yapılanması olan Organik Tarımı Savunan Çiftçiler (FAFO) organizasyonu. FAFO organizasyonunu daha anlamlı kılan şey ise hibe fonlarının, CROPP ortak çiftçilerin katkılarıyla oluşturulmuş olması. Örneğin CROPP ortakları, organik tarım yapan çiftçileri ve organik tohum üreticilerini korumak amacıyla GDO’lu ürün yetiştiriciliğine karşı yapılan 8 projeyi, yaklaşık 375 bin dolar tutarında bir katkıyla finanse etmişler.
Bilim insanı Dr. Heather Darby’nin, üyelerinin tamamı çiftçilerden oluşan FAFO Komitesine bir çalışma teklifi sunmasıyla, CROPP ile Vermont Üniversitesi Yayım Hizmeti Birimi (UVM) arasında uzun yıllar sürecek bir ilişki başlamış. Vermont kentinde doğup büyüyen ve hala kendisi de aile çiftliklerinde yaşayan Dr. Darby, birçok bilim insanından farklı bir yolla araştırmasını ele almış. Akademi içinden araştırma oluşturmak yerine, çiftçilerin fikirlerini öğrenmek istemiş.
Dr. Darby’nin bu görevi üstlenebilmek için ihtiyaç duyduğu araştırma fonu, doğal olarak, Organik Vadi Kooperatfinin FAFO Fon Programı tarafından karşılanmış. Çalışmanın odak noktası, organik süt çiftliklerinde ciddi bir sorun olan organik yem ihtiyacının karşılanmasında tahıl ürünlerinin üretilme koşullarının en uygun hale getirilmesi olmuş. Çünkü bazı bölgelerdeki organik süt çiftliklerinin üretim maliyet içinde en büyük paya sahip yemin en önemli bölümünü organik tahıl üretimi oluşturuyor. Bu maliyet, bir çiftliği kurabilecek ya da iflas ettirebilecek kadar önemli bir etkiye sahip. Çiftçiler, mera alanlarının yetersiz olduğu kış aylarında veya yetişme mevsiminde mera kalitesini tehdit eden kuraklık gibi faktörlerden dolayı, hayvanları için ek yem kaynaklarına sahip olmak zorundalar. Bu nedenle, olumsuz yetişme şartlarına dayanıklı, yüksek kalitede ürünler üretmenin yanı sıra ek kullanım için hasat ve depolamada da yemin kalitesini koruyabilecek koşulları sağlamaları gerekiyormuş.
Organik tarım yapan çiftçiler ve Vermont Üniversitesi Yayım Hizmet Birimi, FAFO’dan sağladıkları finansal yardım ile New England Organik Vadi Kooperatifi çiftçilerinden Brent Beidler ve Guy Choniere ile çalışmışlar. Çalışmada serin iklim koşullarında yılda çift ürün alabilecek şekilde kaba yem üretimi arttırmayı ve çeşitli ıslah programlarıyla bu yemlerin kalitesini yükseltmeyi sağlayacak araştırmaları yapmışlar.
Üniversitedeki araştırmacıların çiftçilerle birlikte yapmış oldukları araştırmalar sonucunda hem daha gerçekçi ve uygulanabilir hem de dünya çapında bütün çiftçilerin sorunlarına cevap veren bulgular elde edilmiş. Bu sonuçlar ışığında yem maliyetini azaltabilen CROOP çiftçileri, aynı zamanda yayım faaliyetiyle bir işi başarabilmenin en iyi yolunun kooperatifler olduğunu bütün dünyaya göstermiş.