EYLÜL-EKİM 2020 / KAPAK KONUSU
Gıda Bankacılığı: Ekonomiye katkı, toplumsal dayanışmaya destek
“Gıdanı Koru” kampanyası, kamu ve özel sektörde tüm yönleriyle ele alınan bir proje. Türkiye Büyük Millet Meclisi çatısı altında da “İsrafın önlenmesi ve gıda bankacılığının yaygınlaştırılması” amacıyla çok önemli çalışmalar yürütülmekte. TBMM Dilekçe Komisyonu Başkanı AK PARTİ İstanbul Milletvekili Belma Satır, “Gıda Bankası ve İsrafın Önlenmesi” çalışmaları hakkında Türk Tarım Orman Dergisine önemli açıklamalarda bulundu.
Dilekçe komisyonuna 2018 yılında “Ülkemizde yemek israfının önlenmesi ve gıda bankacılığının yaygınlaştırılması” hakkında bir başvuru geliyor ve sizler komisyonunuzda bu konuyu ele alıp, çok kapsamlı bir rapor hazırlıyorsunuz. Bundan biraz bahsedebilir misiniz?
2015 yılının sonunda Dilekçe Komisyonu Başkanlığına seçildim. Komisyona gelen başvuruları incelerken bir öğretmenimiz tarafından yazılmış ülkemizde yemek israfının önlenmesi ve gıda bankacılığının yaygınlaştırılması talepli dilekçe dikkatimi çekti.
Bireyleri, ülkemizi ve hatta dünyamızı ilgilendiren gıda israfı konusunda bir eğitim neferinin duyarlılığı, şahsımda ve Komisyonumuzda bir farkındalık oluşturdu. Bunun üzerine 1 Haziran 2016 tarihinde yapılan Komisyon toplantısında konu hakkında ayrıntılı bir çalışma yapmak üzere tüm partilerin temsilcilerinden oluşan bir Alt Komisyon kurulmasına karar verildi. Başkanlığını üstlendiğim Alt Komisyon tarafından ilgili kamu kurum ve kuruluşlarının yanı sıra sivil toplum kuruluşlarından ve özel sektördeki işletmelerden bilgi alınmakla birlikte uygulamalar yerinde incelendi.
Tarım ve Orman Bakanlığı başta olmak üzere Hazine ve Maliye Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ile Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığından ülkemizdeki uygulamalar hakkında bilgi alınırken, mülga Avrupa Birliği Bakanlığından diğer ülke uygulamaları hakkında rapor alındı. Yerel yönetimler nezdindeki uygulamaları gözden geçirmek amacıyla çeşitli illerde yerinde incelemeler yapıldı.
GIDA BANKACILIĞI SOSYAL YARDIMLAŞMAYI ARTIRIYOR
Gıda bankacılığı bir taraftan gıda israfını önlerken, diğer taraftan sosyal yardımlaşmaya hizmet etmektedir. Böylelikle ekonomiye katkı sağlamakta ve toplumsal dayanışmayı geliştirmektedir. Bu nedenle ülkemizdeki iyi uygulama örneklerini gözlemledik ve rol model haline gelmiş fedakâr insanların tecrübelerine kulak verdik.
Alt Komisyonun iki yıla varan çalışmasının ardından hazırladığı rapor, 2018 yılında Komisyonda kabul edildi. Gıda bankacılığı uygulamasını tüm unsurlarıyla ele alan ve standartlarını belirleyen bir mevzuat çalışmasına ihtiyaç duyulduğu kanaatiyle, gıda israfının önlenmesi ve gıda bankacılığının yaygınlaştırılması talebi hakkında tüm bakanlıklar tarafından yapılması gerekenler belirlendi ve gereği için Cumhurbaşkanlığı ile birlikte Ticaret Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı, Tarım ve Orman Bakanlığı, Hazine ve Maliye Bakanlığı, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı, Milli Eğitim Bakanlığı, Kültür ve Turizm Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Diyanet İşleri Başkanlığı, Strateji ve Bütçe Başkanlığı ile Radyo ve Televizyon Üst Kuruluna gönderildi.
Haber Görseli
Belma Satır TBMM Dilekçe Komisyonu Başkanı AK PARTİ İstanbul Milletvekili
Cumhurbaşkanımız Recep Tayyip Erdoğan'ın eşi Emine Erdoğan Hanımefendinin himayesinde yürütülen “Sıfır Atık Projesi” gelecek nesillere daha temiz ve yaşanabilir bir dünya bırakmak adına atıkları kontrol altına almaya çalışırken, gıda israfına dikkatleri çekmiştir. Bunun üzerine Hanımefendi ile yaptığımız görüşmeler sırasında, Gıda Bankacılığı ve konu hakkındaki Dilekçe Komisyonunun almış olduğu kararlar gündeme taşındı.
Gıda Bankacılığı da üzerinde durduğunuz önemli bir konuydu. Bu kavram hakkındaki düşüncelerinizi öğrenebilir miyiz?
Günümüz dünyasında her 1 dakikada 3 çocuk açlıktan ölmekte iken üretilen gıdaların 1,3 milyar tonu, yani üçte biri israf edilmekte, her üç tabaktan biri çöpe gitmektedir.
Dünyada ve özellikle ülkemizde açlık ya da yoksulluk sınırının altında yaşayan insanlarımız için gıda bankacılığı ve benzeri sistemlerin ne kadar gerekli olduğunu göstermektedir.
Gıda bankacılığı, işletmelerin stoklarında bulunan gıda, giyecek, yakacak ve temizlik maddelerinden son kullanma tarihi yaklaşmış, paketleme veya üretim hatası bulunan, ihracat veya ihtiyaç fazlası gibi sebeplerden dolayı değerini kaybeden veya zayi olacak maddelerin ihtiyaç sahibi insanlara ulaştırılmasını sağlayan, işletmeler ile dernek ve vakıflar arasında köprü oluşturan bir organizasyondur. Gıda bankacılığı uygulamasıyla hem israfın önüne geçilmekte hem de sosyal sorumluluk bilinciyle ihtiyaç sahibi insanlara yardım edilmektedir.
İsrafın önlenmesi ve yoksullukla mücadele konusunda büyük önem taşıyan gıda bankacılığı hususunda farkındalık yaratılması önem az etmektedir.
DÜNYADA 4 MİLYON İNSAN OBEZİTE SEBEBİYLE HAYATINI KAYBETMEKTE
Gıda kaybı ve israfının, açlık gibi obeziteyle de doğrudan ilişkisi bulunuyor. Bu konudaki yorumlarınızı alabilir miyiz?
Son zamanlarda Komisyonumuza yapılan başvurularda, fazla kiloluluk ve obezitenin yaygınlaşmasıyla bireylerin başvurduğu çözüm yollarından biri olan mide küçültme ameliyatı sonrasında yaşanan ölüm vakalarının artması şikayetiyle, gerekli önlemlerin alınması talepleri dikkatimizi çekti.
Dünyada salgın haline gelmiş olan obeziteyle mücadele konusunda gerek kamu gerekse özel sektör tarafından yürütülen çalışmaların gözden geçirilmesi, varsa eksikliklerin giderilmesi için alınması gereken önlemlerin belirlenmesi ve toplumda farkındalık yaratmak amacıyla ayrıntılı bir çalışma yapılmak üzere, "Obezite ile Mücadele Yöntemleri ve Cerrahi Uygulamalardaki Malpraktis İddialarının Araştırılması ve Alınabilecek Önlemlerin Belirlenmesi Alt Komisyonu" kurulmasına 2018 yılı sonunda karar verilmiş olup, Başkanlığını üstlendiğim Alt Komisyonun çalışmaları halen devam etmektedir.
Obezite, dünyada 4 milyon insanın ölümüne yol açmakta ve tüm yaş grubundaki insanlarda hastalık riskini artırmaktadır. Fazla kiloluluk ve obezite eğilimlerinin, özellikle okul çağındaki çocuk ve yetişkinler arasında yükselmeye devam etmesi bizler için bir diğer endişe kaynağıdır. 2018 yılında Türkiye, yüzde 32'lik görülme sıklığı ile Avrupa ülkeleri arasında obezite sıklığı en yüksek ülke olarak belirlenmiştir.
Alt Komisyon çalışmalarımız kapsamında obeziteyle mücadele konusunda Sağlık Bakanlığımız, Türk Tabipleri Birliği, Dünya Sağlık Örgütü, ilgili sivil toplum kuruluşları ile Tarım ve Orman, Ticaret, Milli Eğitim, Çevre ve Şehircilik, Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlıklarımızı; ayrıca Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı, Türkiye Belediyeler Birliği ile Sayın Dr. Ender Saraç ve Doç. Dr. Emel Ergül’den faaliyetleri ve önerileri hakkında kapsamlı sunumlar aldık. İstanbul’a gerçekleştirdiğimiz ziyaret ile Cumhurbaşkanlığı 1. ve 2. 100 günlük eylem planlarında yer alan Obezite Merkezlerini yerinde inceleme fırsatına sahip olduk.
KAMPANYA İLE TOPLUMSAL FARKINDALIĞIN ARTMASI AMAÇLANIYOR
“Gıdanı Koru” kampanyasının ülkemizdeki gıda israfını önlemede etkili olacağını düşünüyor musunuz? Komisyona böyle bir dilekçe gelmiş olması, toplumdaki farkındalık düzeyiyle ilgili bize bir fikir veriyor mu?
Türkiye'de ilk defa gıda kayıpları ve israfının önlenmesi, azaltılması ve yönetimine ilişkin bir Ulusal Strateji Belgesi ve Eylem Planının hazırlanmış olması ve bu kapsamda Komisyon kararlarımızın hayata geçirilecek olmasından duyduğum memnuniyeti Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli ile yaptığım görüşmelerde paylaştım.
Eylemlerin hayata geçirilmesi için ihtiyaç duyulan paydaşlar arası yoğun ve güçlü iş birliği, geçmişte olduğu gibi gelecekte de yerini koruyacaktır. Dolayısıyla toplumsal farkındalığın artırılmasına yönelik çalışmalar büyük önem arz etmekte olup, bu nedenle “Gıdanı Koru” kampanyasını ülkemiz ve insanlık için önemsiyorum.
Topraktan tabağa gıda israfının önlenmesi yoluyla açlık ve obezite ile mücadeleye hizmet için şahsen ve Başkanlığını yürütmekte olduğum Dilekçe Komisyonu olarak her türlü çalışmaya katkı vermekten büyük mutluluk duyarım.
Günümüzde 850 milyondan fazla insan açlıkla mücadele ederken, her yıl 4 milyon insan da fazla kilo ve obezite nedeniyle hayatını kaybetmektedir.
Devam eden çalışmalarımız çerçevesinde, gıda bankacılığı konusunun önemle ele alınmasıyla israfla mücadelede olumlu sonuçlar alınabilmekte, ayrıca obeziteyle mücadele hakkında farkındalık yaratılarak, devletimizce yapılacak düzenlemeler ile toplumumuzu ve geleceğimizi, bu salgın hastalıktan korumak için ciddi bir yol kat edebileceğimizi görmekteyim.