OCAK-ŞUBAT 2021 / ÖZEL HABER
Bakan Pakdemirli: Tarım ekonomiye güç katmaya devam ediyor
Geride bıraktığımız 2020 yılı pandemi başta olmak üzere tarihe kötü bir yıl olarak geçtiyse de birçok sektöre göre tarımda büyüme yaşanan bir yıl oldu. Tarım ve gıdanın öneminin çok daha iyi anlaşıldığı 2020 yılında tarımsal üretim, gıda, ormancılık, hayvancılık, sulama vb. alanlarda hangi projelerin hayata geçirildiğini, 2021 yılında ise Tarım ve Orman Bakanlığı olarak hangi projelerin uygulanacağı gibi merak edilenler hakkında Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli dergimize önemli değerlendirmelerde bulundu.
Türkiye'yi tarım ve orman alanında daha güçlü bir noktaya taşımak için var gücüyle çalışıyor, ülkemizin kalkınması, milletimizin refahının arttırılması, gıda güvenliğinin sağlanması, ormanlarımızın yarını, suyumuzun geleceği için üretimde verimliliği ve kazançta bereketi sağlamak amacıyla tüm imkânlarımızı seferber ediyoruz.
2020’nin başlarında ortaya çıkan pandemi sürecinde son 18 yıldır, aldığımız önlemler sayesinde gıda arzı ile ilgili hiçbir sıkıntı yaşamadık. Perakende zincirlerini yönlendirmemiz sayesinde yurt dışındaki market manzaralarını çok şükür ülkemizde görmedik. Bu süreçte Bakanlık olarak gıda ihtiyacını karşılayacak ürün stoklarını kontrol ederek, fiyat artışlarının yaşanmaması için takiplerimizi devam ettirdik. Çiftçilerimizi ve mevsimlik tarım işçilerimizi sokağa çıkma yasağından muaf tuttuk. Çiftçi Kayıt Sistemi başvurularının e-devlet üzerinden yapılmasına imkân sağladık. Gübre, tohum, ilaç, yem vb. tarımsal girdilerin; üretim, erişim ve dağıtımı kesintisiz devam etti.
Bu dönemde tarımsal desteklerin son başvuru tarihlerini uzattık. Tarımsal desteklerin ödemesini öne çektik. Tarım takvimini de dikkate alarak ilave yazlık ekim yapmaya uygun 24 ilimizde, yüzde 75 hibe tohum temini ile "Bitkisel Üretimi Geliştirme Projesi"ni başlattık. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile iş birliği halinde, "Milli Emlak Genel Tebliği"nde gerekli düzenlemeleri yaparak atıl hazine arazilerinin etkin bir şekilde tarımsal üretimde kullanılmasını sağladık. Hububat ve yaş çay alım fiyatlarını hasat öncesinde, yani mayıs ayında açıkladık. Çiğ Süt Prim Desteğini 15 kuruşa çıkardık. Ekmeğin hazır ambalajlı veya ambalaj içerisinde vatandaşa ulaştırılmasını zorunlu hale getirdik. Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerinin, 2020 yılı Nisan ve Mayıs ayında dolacak kredilerin anapara ve faiz tutarlarını 6 ay süreyle faizsiz olarak erteledik. Şeker fabrikalarındaki etil alkol satışını, kolonya ve dezenfektan üretimine aktardık.
TARIMDA BÜYÜYORUZ
Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sisteminin sağladığı hızlı karar alma mekanizması ile 2018 yılını yüzde 2,1 ve 2019 yılını ise yüzde 3,7 büyüyerek tamamladık. Tarım sektörü iki yıldır tüm çeyreklerde büyüme gösteriyor. 2020 yılının 3. çeyreğinde de tarım yüzde 6,2 büyüme ile önemli bir gelişme gösterdi.
SON İKİ YILDA TARIMSAL HASILA %47 ARTTI
2002 yılında 37 milyar lira olan tarımsal hasılayı 2019 yılında 277,5 milyar liraya çıkardık. Son iki yılda tarımsal hasılayı toplamda %47 artırdık. 2018 yılında GSYH'ye %5,8'lik, 2019 yılında %6,4, 2020 yılının ilk çeyreğinde %2,8 2. çeyreğinde %5,2 ve 3. çeyreğinde 6,2 katkı yaparak, ülke ekonomisine güçlü bir destek sağladık.
PANDEMİYE RAĞMEN 2020 YILI İLK 9 AYINDA, 13,3 MİLYAR DOLAR TARIM VE GIDA ÜRÜNLERİ İHRACATI YAPILDI
2019 yılında 48,5 milyar dolarlık tarımsal GSYH ile Avrupa'da lider, dünyada ilk on arasındayız. 2019 yılında 193 ülkeye, bin 827 çeşit tarımsal ürün ihraç ettik ve 18 milyar dolarlık ihracat gerçekleştirdik. Dış ticaret fazlamız 5,3 milyar dolardır. Son 2,5 yılda 49 milyar dolar ihracatımız olurken, dış ticaret fazlamız ise 14 milyar dolar olmuştur. 2020 yılı ilk 9 ayında ise pandemiye rağmen, 13,3 milyar dolar tarım ve gıda ürünleri ihracatı yaptık, 3,6 milyar dolar dış ticaret fazlası verdik. Böylelikle tarımsal dış ticaretimiz, son 18 yılda 5 kat artış göstermiş oldu.
YENİ DESTEKLER DEVREYE GİRDİ
2020 yılı üretim sezonu tarımsal destekleme uygulamalarında, gübre desteği başta olmak üzere bazı desteklerde birim destek miktarlarını artırdık, bazı konularda ise yeni destekleri devreye aldık.
Mazot maliyetinin yüzde 50'sini karşılamaya devam ediyoruz. Kütlü pamuk prim desteğini yüzde 37,5 artışla, kilogram başına 1,1 lira yaptık. Yağlık ayçiçeği prim desteğini kilogram başına 40 kuruştan 50 kuruşa çıkardık. Dane zeytine ilk kez kilogram başına 15 kuruş fark ödemesi desteği başlattık. Buzağı desteğinde verimlilik esaslı modele geçerek, döl verimliliği şartlarını uygulamaya başladık. Bu sayede 2019 yılında mevcut hayvan varlığı ile ilave 250 bin baş buzağı elde edilerek sürüye katılmıştır. Sürü büyütme ve yenileme desteği kapsamında; ilk defa bir önceki yılın anaç vasfı kazanmış dişi kuzularına, ilave 100 lira destek ödemeye başladık. 2003 yılında ilk defa destek kapsamına alınan su ürünleri yetiştiriciliğinde bugüne kadar 1 milyar 350 milyon lira destek ödemesi yaptık.
2021’DE TOPLAM 23 MİLYAR LİRA DESTEK VERECEĞİZ
Son 18 yılda, tarımsal destek miktarında 12 katlık rekor artış sağladık. Reel rakamları ile toplam 310 milyar lira hibe destek ödemesi yaptık. Tarım sektörüne sağlanan nakit destek miktarını her geçen yıl artırdık. 2002 yılında 1,8 milyar lira olan tarımsal destek miktarını, 2020 yılında 12 kat artışla 22 milyar liraya yükselttik. Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi ile verdiğimiz desteklerde muazzam bir artış sağladık. 2021 yılında ise üreticilerimize, 1 milyar lira ilave ödenekle birlikte toplam 23 milyar lira destek vermiş olacağız.
2002 yılında 97 milyon ton olan bitkisel üretim miktarı 2020 yılında 124 milyon tona çıktı. Sertifikalı tohum üretimini de 145 bin tondan, 1 milyon 143 bin tona ulaştırdık ve 17 milyon dolar olan tohum ihracatını 149 milyon dolara yükselttik.
Yurt içi piyasaya arz amacıyla üretilen tütün mamullerinde en az yüzde 30 oranında Türkiye'de üretilen tütünlerin kullanımını da zorunlu hale getirdik.
2020 yılında koruma altına alınan 26 büyük ova ile birlikte toplam 291 büyük tarımsal ovayı sit alanı olarak ilan ettik. Korunan ova sayısını 300'e çıkarmak için çalışmalarımız sürüyor.
SON İKİ YILDA BÜYÜKBAŞ HAYVAN SAYISI YÜZDE 8, KÜÇÜKBAŞ HAYVAN SAYISI YÜZDE 20 ARTTI
Son 18 yılda hayvancılığa verilen desteklerle büyükbaş hayvan sayısı yüzde 81, küçükbaş hayvan sayısı ise yüzde 72 arttı. Bu dönemde, süt üretimimiz, yüzde 173 artışla 23 milyon tona, kırmızı et üretimimiz, yüzde 186 artışla 1,2 milyon tona, tavuk eti üretimimiz, yüzde 207 artışla 2 milyon 140 bin tona çıkmıştır. Yumurta üretimimiz ise yüzde 72 artışla 19,9 milyar adede ulaşmıştır. Son iki yılda ise büyükbaş hayvan varlığımızı yüzde 8 artırarak 18,6 milyona, küçükbaş hayvan varlığımızı yüzde 20 artırarak 55,1 milyona çıkardık. 2020 yılı ilk altı ayında, 2019 yılına göre, büyükbaş hayvan varlığımız yüzde 4,2, küçükbaş hayvan varlığımız ise yüzde 13,6 oranında artmıştır. Son iki yılda, süt üretimimizi yüzde 11, kırmızı et üretimimizi yüzde 7 artırdık.
YAKLAŞIK 100 BİN KİŞİYE İSTİHDAM SAĞLANDI
Kırsal kalkınmada bugüne kadar 11 bin 554 projeye, 3,14 milyar lira hibe desteği sağladık. 2020 yılında 13. Etap kapsamında, şu ana kadar 210 milyon lira hibe desteği ödedik. 581 proje tamamlanarak faaliyete geçmiştir. 2 bin 216 projeye 681 milyon lira hibe desteği vereceğiz. Bu projeler ile kırsal alanda toplam 98 bin 507 kişiye iş imkânı sağlanmış olup, bunun 5.748 adedi kadın istihdamından oluşmaktadır.
TKDK tarafından bugüne kadar verilen IPARD-I ve IPARD-II kapsamında sözleşmesi imzalanan 16 bin 569 proje ile yatırımcılara da yaklaşık 4,3 milyar lira hibe desteği ödedik, 69 bin yeni iş imkânı sağladık.
DAHA GÜÇLÜ HAVA GÜCÜ FİLOSU
Türkiye’de ormancılık alanında da önemli başarılara imza attık. Son 18 yılda yaklaşık 5,4 milyon hektar alanda çalışma yaparak, 4,7 milyar fidanı toprakla buluşturduk.
11 Kasım 2019 saat 11:11'de 81 ilde, genç yaşlı el ele, aynı anda, 13,8 milyon fidanı daha yeşil bir Türkiye için toprakla buluşturduk. Bu yıl da "GELECEĞE NEFES, DÜNYAYA NEFES" çağrısı ile 81 ilimizde, 1000’den fazla noktanın yanında, 30'a yakın ülke ile aynı anda fidan diktik.
2003 yılında 40 dakika olan orman yangınına ilk müdahale süresini 12 dakikaya indirdik. 2020’de, ülkemizde ilk kez, 10 ton üzerinde su atabilen 2 amfibik uçak ve 1 helikopter kullandık. 2021’de de 4 dron, 5 amfibik uçak ve 30 adet helikopter ile hava gücü filomuzu daha da güçlendireceğiz.
Orman köylülerine faizsiz kredi ve hibe desteği sağladık. Bu kapsamda son 18 yılda 235 bin 254 aileye 3 milyar 220 milyon lira, 204 kooperatife 117 milyon lira olmak üzere toplam 3 milyar 337 milyon lira ORKÖY kredi desteği verdik.
SULAMA TESİSİ SAYISI 3 BİN 221'E ÇIKARILACAK
Suya 2003-2020 yılları arasında 18 yılda toplam 254 milyar liralık yatırım yaptık. 2020 yılı sonunda toplamda: baraj sayısı 876, gölet ve bent sayısı 651 adede yükseltilerek depolama kapasitesi 178,5 milyar metreküpe çıkarılmıştır. 2021 yılında su alanında 18 baraj ve 72 adet gölet ve bent daha bitirerek depolama sayısını bin 617 adede, kapasitesini 180 milyar metreküpe ulaştırmak, biten sulama tesis sayısını 3 bin 313 adede ve sulamaya açılan alanı 6,9 milyon hektara çıkarmak istiyoruz. Toplulaştırmada 44 adet daha projeyi bitirerek toplamda 307 adede, tescil edilecek alanı 1,3 milyon hektar artırarak 6 milyon hektara ulaştıracağız. İçme suyunda 15 adet daha tesis bitirerek toplam 382 adede, temin edilecek içme suyu miktarını yıllık 4,8 milyar metreküpe çıkarmak, 137 adet daha taşkın kontrol tesisi bitirerek, toplam tesis sayısını 10 bin 244 adede çıkarmak hedefimiz olacaktır.
2021 YILINDA SU YATIRIMLARI ÖDENEĞİ 2020’YE GÖRE 2,4 KAT DAHA FAZLA
2021 yılı su ve sulama yatırımlarında hamle yılı olacak. 2021 yılında su yatırımlarına ayrılan ödenek, 2020 yılı sene başına göre yaklaşık 2,4 kat daha fazladır. Bu kapsamda GAP ve KOP başta olmak üzere sulama yatırımlarını hızlandırarak verimli topraklarımızın bereketine bereket katacağız.
Cumhuriyetin 100. Yılı olan 2023 yılına kadar yer üstü barajlarının yapılamadığı coğrafyalarda 100'ün üzerinde yer altı barajı inşa etmeyi hedefliyoruz.
Yine mera, yaylak ve kışlakların tespitlerini tamamlayacağız. 2,5 milyon dekar alanda Mera Islah ve Amenajman Projelerini yapacağız. 2021 yılında çiftçilerimize yaklaşık 200 milyon liralık bireysel sulama hibe desteği yapmayı planlıyoruz. 2021-2025 yılları arası 4. dönem kırsal kalkınma destekleri kapsamında yüzde 50 hibe desteği vereceğiz. Bu kapsamda özellikle kadın, genç girişimcilere ve küçük aile işletmelerine yönelik kurutma, dondurma, konserve yapma ve paketleme faaliyetlerinde yüzde 50 hibeli 500 milyon liraya varan hibe desteği vermeyi hedefliyoruz. Kırsal Alanda Uzman Eller Projesi’ni 81 ilde uygulamaya koymayı ve 200 milyon lira hibe desteği vermeyi hedefliyoruz. 2021 yılında lisanslı depoculuk kapsamında, 170 milyon lira hibe desteği ödemesi yapacağız.
ATIL ARAZİLERDE YAZLIK EKİLİŞ UYGULAMASINI ÜLKE GENELİNE YAYACAĞIZ
Su ürünleri yetiştiriciliğinde hedefimiz: 2021 yılında 450 bin ton, 2023 yılında ise 600 bin ton üretim ve 2 milyar dolar ihracat. 2021 yılında yurt genelinde atıl/boş/nadas arazilerinde stratejik önem arz eden ürünlerde yazlık ekiliş uygulamasını ülke geneline yayacağız. Arazi toplulaştırma ve tarla içi geliştirme hizmetlerinde 2023 hedefimiz, 8,5 milyon hektar alanda toplulaştırma çalışmalarını tamamlamak.
2021 yılında orman varlığımızı 22,9 milyon hektara çıkaracağız. 2023 yılına kadar orman alanlarını genişleterek ülke yüzölçümünün yüzde 30'u olan 23,4 milyon hektara çıkarmak öncelikli hedeflerimiz arasındadır. 2021 yılında ormanların tapuya tescil işlemlerini tamamlayacağız. 2023 yılında ise 2/B uygulamalarını tamamlamış olacağız. 2021 yılında insansız hava araçlarının sayısını 4'e çıkaracağız.
2021 YILINDA ORKÖY KREDİ VE HİBE DESTEK TUTARI 300 MİLYON LİRA OLACAK
Ağaçlandırma ve erozyonla mücadele faaliyetleri olarak 2021 yılında 100 bin hektar alanda çalışma gerçekleştireceğiz. 2021 yılında 270 milyon adet fidan üreteceğiz. Toprak muhafaza çalışması programı 2021 hedefimiz, 17 bin 200 hektardır. 2021 yılında odun ürünleri üretimini 31,9 milyon metreküp olarak hedefliyoruz. 2023 yılında odun dışı ürün ihracatını 2 milyar doların üzerine çıkarmayı hedefliyoruz. 2021 yılında ORKÖY kredi ve hibe destek tutarı 300 milyon lira olacaktır. 2023 yılı için erozyonla taşınan toprak miktarını yılda 130 milyon tona indirmeyi hedefliyoruz.