OCAK-ŞUBAT 2021 / KAPAK KONUSU
Nesli tükenmekte olan türler koruma altında
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü tarafından 2020 yılında nesli tükenmekte olan 297 adet yaban hayvanı, üretme istasyonlarında üretildi. 2021 yılında ise 220 adet nesli tükenmekte olan yaban hayvanı, 95 bin kanatlı, 3 milyon 700 bin alabalık üretimi hedefleniyor.
Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğü, ülkemizin korunan alan potansiyelini ve bu korunan alanların barındırdığı zenginlikleri korumak ve yönetmekle sorumlu bir genel müdürlük olarak tabiatın korunması ve bozulmadan gelecek nesillerimize aktarılması için yoğun bir çalışma programı yürütüyor.
Bu çerçevede tür ve alanların korunması için milli park, tabiat parkı, yaban hayatı geliştirme sahası gibi korunan alanlar ilan ederken, biyolojik çeşitlilik, yaban hayatı, avcılık, sulak alanlar gibi konularda da düzenlemeler gerçekleştiriyor.
DOĞA TURİZMİNDE ULUSLARARASI MARKA HEDEFİ
2020 yılı içerisinde 19 yeni korunan alan ilan edildi. Bu alanlarda özellikle doğa turizmi aktivitelerini çeşitlendirmek, halkın daha çok doğada vakit geçirmesine imkân sağlamak ve doğa turizmi potansiyeli ortaya çıkarılarak doğa turizminde uluslararası marka haline gelinmesi için Doğa Turizmi Stratejisi ve Eylem Planı hazırlandı. Yine bu amaçla http://ekotaban.tarimorman.gov.tr web uygulaması hazırlandı ve hazırlanan mobil servisler ile “Ekotaban Mobil Uygulaması” geliştirildi.
2020 yılı içerisinde Dilek Yarımadası Büyük Menderes Deltası Milli Parkı’nda ilk kamera ve güvenlik sistemi kuruldu. 2021 yılında ise korunan alanların sanal turunu sağlamak amacıyla çekimlerinin yapılması planlanmaktadır. Milli Park ve Tabiat Parklarında 2021 yılı yatırım programı kapsamında kültür-turizm sektöründe 13 adet proje gerçekleştirilecek.
Malazgirt Meydan Muharebesi Tarihi Milli Parkı’na Genel Müdürlük 2020 yılı içinde idare binası, merasim alanı düzenlemesi, bitkisel ve yapısal peyzaj gibi pek çok düzenleme yapıldı.
ULUSAL BİYOLOJİK ÇEŞİTLİLİK KOORDİNASYON KURULU OLUŞTURULDU
Genel Müdürlükçe yürütülen “Biyolojik Çeşitlilik Envanter ve İzleme Projesi” kapsamında flora ve fauna envanter sonuçları Nuh’un Gemisi Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Veri Tabanına aktarılmaktadır. 2020 yılında nesli tehlike altında olan türlerden 292 flora ve 218 fauna türü ile biyolojik çeşitlilik açısından önemli 263 özellikli alana ait izleme çalışmaları yürütüldü. Ayrıca türlerin ve alanların izlenmesinde ihtiyaç duyulan teknik ve kurumsal kapasitenin geliştirilmesi amacıyla 2021-2023 yılları arasında “Biyolojik Çeşitliliğin İzlenmesinde Kapasite Artırımı Projesi” yürütülecek.
“Biyolojik Çeşitliliğe Dayalı Geleneksel Bilginin Kayıt Altına Alınması Projesi” kapsamında 2020 yıl sonu itibarıyla 21 ilde saha çalışması tamamlandı, 2021 yılı için ise 20 ilde çalışmalara başlandı. 2023 yılı sonunda 81 ilde çalışmaların tamamlanması hedefleniyor.
Ulusal Biyolojik Çeşitlilik Koordinasyon Kurulu Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli başkanlığında gerçekleştirildi. Bu kurul sayesinde kurumlar arası koordinasyon eksikliği giderilerek, mükerrer çalışmaların sebep olduğu kaynak israfı önlenecek, uluslararası arenada etkin temsil imkânı sağlanacak ve biyolojik çeşitliliğin sürdürülebilir bir şekilde ekonomiye kazandırılması yönünde çalışmalar yapılacak.
TABİİ HAYAT DESTEKLENİYOR
Yaban hayatı tür koruma çalışmaları çerçevesinde “Yeni Bir Metodoloji Kapsamında Türkiye’nin Nesli Tehlike Altında Türleri için Tür Eylem Planları Hazırlanması, Uygulanması ve İzlenmesi” projesi başlatıldı.
2020 yılında nesli tükenmekte olan 297 adet yaban hayvanı üretme istasyonlarında üretildi. 2021 yılında da 220 adet nesli tükenmekte olan yaban hayvanı üretimi hedefleniyor.
Doğaya yerleştirilen yaban hayvanları GPS-GSM vericili tasmalar ve fotokapanlar ile takip ediliyor. 2020 yılında 77 bin keklik ve 30 bin sülün toplam 107 bin kanatlı av hayvanı üretilerek tabiata yerleştirildi. 2020 yılında 3 alabalık üretim istasyonunda 4 milyon 450 bin alabalık üretilerek orman içi su kaynaklarına salındı. 2021 yılı kanatlı üretim hedefi 95 bin, alabalık üretim hedefi ise 3 milyon 700 bindir. Ayrıca 2019-2020 yılları içerisinde doğadaki yaban hayvanlarını destekleme amacıyla 554 bin kg yem desteği sağlanmış olup, 2020-2021 yılları içerisinde yaban hayatını destekleme için doğaya 1 milyon kg yem bırakılması hedeflenmektedir.
“Sokak Hayvanlarının Rehabilitasyonu Projesi” kapsamında, 2020 yılı Eylül ayı sonu itibarıyla 88 bin 50 adet hayvan kısırlaştırıldı. 2021 yılında 130 bin adet sahipsiz hayvanın kısırlaştırılması hedefler arasında.
SÜRDÜRÜLEBİLİR BİR AV VE YABAN HAYATI İÇİN TEDBİRLER ALINIYOR
Sürdürülebilir bir av ve yaban hayatı için av koruma faaliyetleri etkin bir şekilde yerine getiriliyor. 2020 yılında 419 avcı temel eğitim kursu açıldı ve 9 bin 15 avcıya eğitim sertifikası verildi. 2021 yılında 10 bin kişiye Avcı Eğitim Sertifikası verilmesi hedeflenmektedir.
Öte yandan, AVBİS kullanıcılarına üç kanaldan (AVBİS WEB Sayfası, AVA Avcı Mobil Uygulaması ve 0850 888 06 06 numaralı Çağrı Merkezi) hizmet verilmektedir.
Ülkemizde 2019 yılı sayımları itibarıyla: 19 bin 839 karaca, 9 bin 245 kızıl geyik, 40 bin 245 yaban keçisi, 893 Anadolu yaban koyunu ve 3 bin 247 çengel boynuzlu dağ keçisi ve 39 Hatay dağ ceylanı olmak üzere toplam 74 bin 207 adet büyük memeli yaban hayvanı tespit edildi.
1 MİLYON 546 BİN 37 HEKTAR SULAK ALAN
2020 yılında Hersek Lagünü’ne Türkiye’nin ilk ve tek engelsiz kuş gözlem kulesi, erişilebilir kır kahvesi, botanik bahçesi, kanatlı müdahale merkezi vb. tesisler yapılarak halkın kullanımına açıldı.
Ulusal Sulak Alan Envanter Yönetim Bilgi Sistemi Projesi, TÜRKSAT AŞ. ile birlikte yaptırılarak hayata geçti. Sisteme 2020 yılı Kasım ayı itibarıyla toplam büyüklüğü 1 milyon 546 bin 37 hektar olan toplam bin 651 sulak alan kaydedildi. Saz kesim izni, turba çıkarım izni ve sulak alan faaliyet izin talepleri e-Devlet üzerinden alınmakta ve kısa süre içinde sonuçlanmaktadır. Ayrıca karar vericiler için karar-destek sistemi kurulmuş olup, sulak alanlarda yapılması gereken faaliyetler sistem üzerinden değerlendirilmektedir.
2020 yılı itibarıyla 66 adet sulak alan yönetim planı uygulamaya kondu. 2020 yılında 3 adet ulusal önemi haiz sulak alan ve 1 adet mahalli önemi haiz sulak alan tescil edildi. 2021 yılı için 5 adet sulak alan yönetim planının yapılması planlanmaktadır.
EKOTURİZM POTANSİYELİ ARTACAK
2021 yılında ise Sakarya ili ve çevresinin doğal mirasının korunması ve ekoturizm potansiyelinin ortaya çıkarılması maksadıyla Acarlar Longozu Sulak Alan Ekoturizm Projesi tamamlanacaktır.
Ayrıca “Karadeniz, Akdeniz ve Mücavir Atlantik Bölgesinde Yaşayan Deniz Memeli Türlerinin Korunmasına Dair Anlaşma (ACCOBAMS)” Türkiye Büyük Millet Meclisi tarafından onaylanmıştır. Anlaşmanın ulusal odak noktalığı görevi Genel Müdürlük tarafından yürütülmektedir.
Önemli Denizel Biyolojik Çeşitlilik Alanlarında İstilacı Yabancı Türlerin Tehditlerinin Değerlendirilmesi Projesi (GEF VI Projesi): İğneada Longoz Ormanları Milli Parkı (deniz kısmı), Ayvalık Adaları Tabiat Parkı, Marmara Adaları ve Hatay-Samandağ Fok Yaşama Alanları ile Deniz Kaplumbağası Yuvalama ve Yumurtlama Alanı pilot bölgelerinde devam etmektedir.
Yeşil papağan, İsrail sazanı, kırmızı yanaklı su kaplumbağası, su maymunu, sivrisinek balığı ve ham bostan türlerinin çalışılacağı “Türkiye’deki Karasal Ortamda ve İç Sularda İstilacı Yabancı Türlerin Tehditlerinin Değerlendirilmesi Projesi” de Genel Müdürlük tarafından yürütülmeye devam etmektedir.