KASIM-ARALIK 2021 / KAPAK KONUSU
Geleceğe Nefes: 3 milyon fidan toprakla buluşacak
Ülkemizde 28 Temmuz 2021’de başlayan ve iki hafta süren orman yangınları ormanların, hem içerisinde yaşayan hayvanlar ve bitkiler hem ormandan geçimini sağlayan köylüler hem de tüm ekolojik denge için ne kadar önemli olduğunu acı tecrübelerle bize hatırlattı. Tarım ve Orman Bakanlığı bu yangınların öncesinde devam eden ve sonrasında gerçekleştirdiği ağaçlandırma çalışmalarıyla kül olan ormanları yeniden hayata döndürmek için çalışmalarını sürdürüyor. 2019 yılında başlayan "Geleceğe Nefes Kampanyası" çerçevesinde bu yıl, ana etkinlik Ankara’da gerçekleşti ve ülkemiz genelinde yaklaşık 700 farklı noktada, 3 milyon fidanın toprakla buluştu. Kampanya çerçevesinde yıl sonuna kadar yanan orman alanlarından başlayarak, her vatandaş için üç fidan olmak üzere toplam 272 milyon fidan toprakla buluşmuş olacak. Kampanyanın detaylarını, bugüne kadar yapılanları ve gelecek hedeflerini kampanyanın koordinasyonunu sağlayan Orman Genel Müdürlüğünden sizler için derledik.
Sanayileşmenin hız kazandığı günümüzde, havanın, suyun, toprağın ve bunların oluşturduğu güzelliklerin korunması gün geçtikçe önemi artan bir konu. Bakanlığımız, iklim değişikliğiyle ilgili kritik karar ve iyileştirme mekanizmalarının uluslararası gündemde olduğu bu süreçte, orman varlığının artırılmasının gelecek nesiller için taşıdığı hayati önemin farkında olarak yürüttüğü ağaçlandırma çalışmaları ile dünyaya örnek olan ülkeler arasında başı çekiyor ve orman varlığını her geçen gün artırıyor. Tarım ve Orman Bakanlığı, halen yüzde 29 olan orman varlığını, 2023 yılında ülke yüzölçümünün yüzde 30’una çıkarma hedefi doğrultusunda, yurt sathında yoğun ağaçlandırma çalışmaları yapıyor.
AĞAÇLANDIRMA SEFERBERLİĞİ
Türkiye, 2008-2012 yılları arasında ülke genelinde gerçekleştirdiği “Ağaçlandırma Seferberliği” kapsamında Trakya yüzölçümü büyüklüğündeki 2 milyon 429 bin hektar alanda ormanların geliştirilmesi ve genişletilmesine yönelik çalışmalar yaptı ve 2 milyar adet fidanı toprakla buluşturdu. Bu şekilde ülkemizin yeşil örtüsünün geliştirilmesi ve erozyonun önlenmesi amacıyla büyük bir başarı elde edildi. Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından, bu ağaçlandırma başarısının devamı niteliğinde, 2019 yılında özellikle son yıllarda artan orman yangınları neticesinde zarar gören alanların kamu-vatandaş iş birliğinde yeniden ağaçlandırılması konusunda vatandaşların yoğun taleplerine karşılık vermek ve toplumda ağaç ve orman sevgisini geliştirerek orman varlığımızın artırılması maksadıyla “Geleceğe Nefes” adlı ağaçlandırma projesi uygulamaya konuldu. Proje ile dünyaya örnek olacak çok büyük bir ağaçlandırma seferberliği daha başlatılmış oldu.
11 KASIM MİLLİ AĞAÇLANDIRMA GÜNÜ
6 Kasım 2019 tarihli ve 11 Kasım Ağaçlandırma Seferberliği konulu 2019/24 sayılı Cumhurbaşkanlığı Genelgesi ile ekonomik, ekolojik ve sosyal açıdan büyük öneme sahip olan ormanlarımızı korumak, sürdürülebilir şekilde yönetmek ve gelecek nesillerimiz için yurdumuzu daha sağlıklı ve yaşanabilir kılmak amacıyla her yıl 11 Kasım gününün "Milli Ağaçlandırma Günü" olarak kutlanmasına karar verildi. Ülkemizin orman sahasını ve ağaç servetini çoğaltmak, erozyon kontrolünü teşvik ederek toprak, su ve bitki arasında bozulan dengeyi yeniden oluşturmak, biyolojik çeşitliliği geliştirmek, çevre değerlerini korumak gibi pek çok amaçla 2019 yılından itibaren her yıl, 11 Kasım gününde, Tarım ve Orman Bakanlığı koordinasyonunda, kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilerin de katılımıyla, tüm yurtta eş zamanlı olarak fidan dikim etkinlikleri düzenlenmeye başlandı.
2019 GELECEĞE NEFES AĞAÇLANDIRMA PROJESİ
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da çalışmalara verdiği destekten alınan güçle 11 Kasım 2019 tarihinde 81 ilde eş zamanlı olarak gerçekleştirilen ve Tarım ve Orman Bakanı Dr. Bekir Pakdemirli’nin onayıyla “Geleceğe Nefes” adı ile uygulanan proje kapsamında, ülke genelinde 11 milyon fidan dikilmesi planlanmış olmasına rağmen, vatandaşlardan ve kamuoyundan kampanyaya gelen büyük ilgi ve destek neticesinde, toplam 13 milyon 791 bin 435 adet fidan toprakla buluşturuldu. Dikim yapılan alanlar başlangıçta Türkiye’nin 2023 vizyon ve hedefleriyle uyumlu olacak şekilde 2 bin 23 adet lokasyon olarak belirlenmiş olmakla birlikte, kamuoyu, vatandaşlar ve kurumlardan kampanyaya gelen büyük katılım talebine binaen 5 bin 223 adet farklı lokasyonda çalışma yapıldı ve dikilen fidanların alanı, 19 bin 326 hektar olarak gerçekleşti.
Dikilen fidan türleri ladin, sedir, karaçam, sarıçam, fıstıkçamı, huş, ceviz, badem, dut, ahlat, kuşburnu, lavanta, dişbudak gibi ibreli ve yapraklı pek çok değişik türlerden olmak üzere, yabani hayvanlara da besin sağlayacak meyveli türler dikkate alınarak, dikim lokasyonunun özelliğine göre belirlendi. Genel olarak dikilen fidanların yüzde 30-35’i yapraklı ağaç türlerinden seçildi.
2020 “GELECEĞE NEFES, DÜNYAYA NEFES”
Projenin toplumda yarattığı büyük ilgi ve dikilen fidanların sadece Türkiye için değil, tüm dünyanın geleceği için önem taşıdığı dikkate alınarak, proje 2020 yılında uluslararası bir nitelik kazandı ve “Geleceğe Nefes, Dünyaya Nefes” ismi ile uygulandı. 11 Kasım 2020 Milli Ağaçlandırma Günü Etkinlikleri çerçevesinde, "Geleceğe Nefes, Dünyaya Nefes" Projesi ile bin 52 farklı lokasyonda, 5 bin 230 hektar alanda, 4 milyon 446 bin 803 adet fidan toprakla buluşturuldu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da katıldığı Ankara-Çubuk’ta yapılan fidan dikim etkinliklerine, azami derecede uygulanan Covid-19 pandemisi kontrol tedbirleri altında, 50’den fazla yabancı ülke temsilcileri katılım sağladı ve her ülke adına büyükelçileri veya yabancı misyon eliyle fidanlar dikilerek, ülke bayrakları ile işaretlendi. Ayrıca, ülkemiz koordinasyonunda yurt dışında gerçekleştirilen "Geleceğe Nefes, Dünyaya Nefes" etkinlikleri neticesinde 3 kıtada yer alan 28 ülkede yaklaşık 50 bin adet fidan toprakla buluşturuldu.
2021 MİLLİ AĞAÇLANDIRMA GÜNÜ PLANLARI
Proje 2021 yılında da uluslararası olarak, yabancı ülke paydaşlarıyla birlikte kutlandı. Ana etkinlik Ankara’da yapılırken ülke genelinde yaklaşık 700 farklı noktada, 3 milyon fidan toprakla buluştu. Proje çerçevesinde vatandaşlara bedelsiz fidan dağıtımı da yapıldı. Kampanya çerçevesinde yıl sonuna kadar yanan orman alanlarından başlayarak, her vatandaş için üç fidan olmak üzere toplam 272 milyon fidan toprakla buluşmuş olacak.
UINNESS DÜNYA REKORLARI
2019 yılında; proje kapsamında yapılan faaliyetler arasında, Türkiye’yi Guinness Dünya Rekorlar Kitabı’na taşıyan bir de dünya rekoru kırıldı. Çorum-Celilkırı Mevkiinde, 150 ha alanda, 3 bin kişinin marifetiyle, 1 saat içerisinde, 303 bin 150 adet fidan dikilmesi suretiyle gerçekleştirilen ağaçlandırmalar, Guinness tarafından “Tek Lokasyonda, Sınırlandırılmamış Sayıda Bir Ekip Tarafından, 1 Saat İçerisinde, En Çok Dikilen Fidan Rekoru” kategorisinde resmi olarak tescillendi ve bu rekor, Türkiye’nin bu alanda yaptığı çalışmaların uluslararası platformlarda da duyurulmasını sağladı.
2020 yılında, etkinlikler çerçevesinde, Ankara'nın, Çubuk ilçesinde, 21 bin 826 metrekare alanda, 452 bin 23 adet fidan dikimi suretiyle, "Dünyanın En Geniş Alanlı Ağaç Deseni" oluşturuldu ve bu çalışma, Guinness Dünya Rekoru olarak Türkiye adına tescillendi.
PROJEYE BÜYÜK İLGİ
Orman Genel Müdürlüğünden alınan bilgiye göre, 2019 yılında yapılan fidan dikim etkinliklerine, 1,2 milyondan fazla kişi, 2020 yılında da pandemi nedeniyle çok kısıtlı ve kontrollü şartlarda yapılan saha etkinliklerine 180 bin kişinin katılım sağlaması, projenin toplumda beklenen ilgiyi uyandırdığını gösteriyor.
Projeyle ilgili bilgiler, Bakanlık ve Orman Genel Müdürlüğüne ait web sayfaları ile projeye özel tasarlanan https://gelecegenefes.com, adreslerinde dinamik bir şekilde kamuoyuyla paylaşılıyor. Bu yolla, proje hakkında vatandaşların doğru bilgilendirilmesi ve yönlendirilmesi, konuyla ilgili çalışma ve bilgilerin güvenilir, hızlı ve güncel bir biçimde ilgili taraflara ve hedef kitleye sunulması, ilaveten, uluslararası alanda da bahse konu kampanyanın ve ülkemizin görünürlük ve etkinliğinin artırılması hedefleniyor. Anılan web sayfası üzerinden, vatandaşlar hem projeye fidan bağışı yaparak maddi destek sağlayabiliyor, hem de bedelsiz olarak fidan sahiplenebiliyor. Ayrıca, web sayfasında, ağaçlandırma ile ilgili genel bilgiler, etkinliklerin hangi sahalarda yapılacağına dair lokasyon bilgileri gibi veriler kamuoyu ile paylaşılıyor.
ÖDÜLLER
Proje kapsamında yapılan ağaçlandırma çalışmaları ile bir taraftan 7’den 77’ye toplumun bütün kesimlerinin toprakla haşır neşir olması sağlanırken, diğer taraftan son yıllarda ülke genelinde yürütülen ağaçlandırma çalışmalarını dünyaya duyurarak, dikkatlerin ülkemizin bu konuda yürüttüğü başarılı çalışmalara çekilmesi sağlandı.
Geleceğe Nefes Ağaçlandırma Projesi kamuoyunda beklenenin ötesinde ilgi ve destek görürken, değişik sivil toplum kuruluşları ve dernekler tarafından, en iyi sosyal sorumluluk projesi seçilerek ödüle layık görüldü.
YARINLAR NEFESSİZ KALMASIN
Daha yeşil bir Türkiye ve dünya için “Yarınlar Nefessiz Kalmasın” diye, “Bugün Fidan, Yarın Nefes” sloganları ile hayata geçirilen kampanya, orman varlığını artırmanın yanı sıra, toplumda ağaç ve orman sevgisini geliştirmek, çevresel farkındalığı artırmak, çevreye duyarlı nesiller yetiştirmek, dikilen fidanların her katmandan insan tarafından sahiplenilmesi yoluyla yeşilin korunması ve geliştirilmesine katkıda bulunulmasını sağlamayı hedefleyen bir sosyal ağaçlandırma projesi. Aynı zamanda proje kapsamında dikilen fidanlardan oluşan ormanlar, kampanya kapsamında hedeflenen sosyal faydalarının yanı sıra, dikim yapılan sahanın özelliğine göre:
-
Toprak kaybını önleyerek erozyonun şiddetinin düşürülmesi,
-
Ülkemiz yeşil dokusunun geliştirilerek, orman varlığının artırılması,
-
Yabani hayvanlara besin sağlayarak, popülasyonlarının gelişimine destek olunması,
-
Özellikle kamusal alanlarda yapılan ağaçlandırmalar ile çocuklar, gençler ve vatandaşların daha temiz ve yeşili bol ortamlarda bulunmalarına imkân sağlanması,
-
Dikilen çiçekli ve aromatik bitkiler sayesinde, bal üretiminin desteklenmesi,
-
Rekreasyonel alanların oluşumu ve yeşil örtünün geliştirilmesi,
-
Dikilen gelir getirici fidan türlerinden, ileride vatandaşlarımızın yararlanması,
Odun dışı ürün ve hizmetler alanında vatandaşlarımıza gelir artışı temininde, katkı sunulması vb. pek çok fayda sağlıyor.