MART-NİSAN 2022 / KAPAK KONUSU
En yüksek protein oranı kuru çökelekte
Sağlığımız için protein ve kalsiyum açısından oldukça zengin olan peynirin beslenmemizdeki önemi çok büyük. Özelikle gelişme dönemindeki çocukların beslenmesinde mutlaka yer alması gereken peynir yetişkinler için de çok önemli bir besin kaynağı. Birçok hastalığa karşı koruyucu etkisi de olan peynirle ilgili sorularımızı Uzman Diyetisyen Burcu Türkay cevaplandırdı.
Peynirin insan sağlığı açısından beslenmedeki yeri ve öneminden bahseder misiniz?
Peynir sütten üretilen protein, kalsiyum, fosfor, çinko, B2 ve B12 vitamini olmak üzere birçok besin ögesinin önemli bir kaynağıdır. Peynir demir kaynağı değildir. Başta kadınlar, çocuklar ve gençler olmak üzere tüm yaş guruplarının süt ve ürünlerinden her gün tüketmesi gerekir. Peynir tüketimi çocuk ve adolesanlarda kemik ve diş sağlığının gelişimi için önemlidir. Yetişkinlerde ise kardiyovasküler hastalık, bazı kanser türleri ve tip 2 diyabet oluşum riskini azaltır ve kan basıncını düşürür. Ayrıca çocuklarda görülen raşitizm ve menopoz sonrası kadınlarda görülen osteoporoz riskini azaltır. Yeterli kalsiyum alımına destek olduğu için kilo kontrolüne de yardımcıdır.
Kaynağı bilinmeyen denetimsiz sokak sütü satın alınmamalı, pastörize (günlük süt) ve uzun ömürlü (UHT) sütler tercih edilmelidir.
KAŞAR PEYNİRİNİ HER GÜN TÜKETMEYİN
Peynirin besin değeri hakkında bilgi verir misiniz?
Peynir, besin grupları açısından baktığımızda et grubu içerisinde yer alır. Ulaşılması ve hazırlanması diğer protein kaynaklarına göre daha kolaydır ve ucuzdur.
Haber Görseli
Burcu Türkay Uzman Diyetisyen
Elde ediliş türlerine göre farklı peynir çeşitleri vardır. Beyaz peynir, ezine, kaşar, tulum peynirleri bu çeşitlerden bazılarıdır. Peynir; yumurta, köfte, tavuk, balık gibi bir protein kaynağıdır. 1 yumurtadan, 30 gr köfte/tavuktan ve 30 gram peynirden 6 gram protein alırız. Peynirde genel olarak yağ oranı arttıkça protein oranı düşmektedir.
100 gram beyaz peynir 289 kalori, 22.5 gram protein, 21.6 gram yağ içerir. Kuru çökelek proteini en yüksek peynirdir ve kalsiyum değeri de oldukça yüksektir. Kalsiyum değeri en yüksek peynir türü kaşar peyniridir ancak kalorisi ve yağ içeriği de yüksek olduğu için her gün tüketmemek gerekir.
Günlük peynir tüketim miktarı ne olmalı?
Peynir tüketim miktarı günlük kalsiyum ve protein ihtiyacımıza göre düzenlenmelidir. Sağlıklı yetişkin bir birey için örnek verecek olursak günlük 2 kase yoğurt + 1-2 dilim beyaz peynir tükettiği zaman ihtiyacı olan kalsiyumu karşılamış olacaktır. Birey, süt, yoğurt, ayran tüketmiyorsa günlük 3-4 dilim peynir tüketebilir.
En faydalı ve besleyici peynir türleri nelerdir?
Peynirin her türü sağlıklıdır ve beslenmemizde zaman zaman tercih edilebilir. Kilo almaya meyilli bireyler kilo almamak için haftanın 4-5 günü az yağlı olan lor, dil, beyaz peynir, labne gibi peynirleri; haftada 2-3 gün de biraz daha yağlı olan kaşar, ezine, tulum gibi peynirleri tercih edebilirler.”
Ülkemizdeki peynir tüketimi yeterli düzeyde mi? Soframızda peynire yeterince yer veriyor muyuz?
Ülkemizde süt ve süt ürünlerinin tüketimi 2010 yılında yapılan Türkiye Beslenme ve Sağlık Araştırmasına (TBSA) göre tüm yaş ve cinsiyetteki bireyler için günlük alınması önerilen miktarlardan küçüktür. Yetişkin bireylerin her gün 3 porsiyon, çocukların, adolesan dönemindeki gençlerin, gebe ve emzikli kadınlarla menopoz sonrası kadınların 2-4 porsiyon süt ve ürünlerini tüketmesi gerekir.
FAZLA PEYNİR TÜKETİMİNDEN KAÇININ
Özellikle kilo kontrolü ve diğer sağlık sorunları açısından bakıldığında fazla peynir tüketimi ile ilgili neler söylersiniz?
Sağlıklı da olsa her besinin fazlası vücudumuzda yağ olarak depolanmakta ve obeziyete neden olarak sağlık problemlerine yol açmaktadır. Fazla peynir tüketimi hem kilo alımına hem de kolesterol yüksekliğine sebep olur. Bu nedenle fazla tüketiminden kaçınmak gerekir.
Çocukların beslenmesinde peynir tüketiminin önemi nedir?
Büyüme çağındaki çocukların günlük 60 gram peynir tüketmesi gerekir. Yeterli kalsiyum alımı çocukların boy uzaması ve kemik sağlığı için oldukça önemlidir.
Özellikle peynir sevmeyen ve yemeyen çocuklara peyniri sevdirecek özel bir tarifiniz varsa paylaşır mısınız?
Evet. Tabi ki;
Çıtır peynir için malzemeler: İstediğiniz bir peynir çeşidi (küp küp kesilmiş beyaz peynir, kaşar peyniri, top peynir olabilir), yumurta, galeta unu, zeytinyağı
Yapılışı: Tavaya 3-4 yemek kaşığı zeytinyağı koyup ocağı açalım. Peynirleri önce yumurtaya sonra galeta ununa bulayalım. Tavada çevirerek pişirelim. Afiyet olsun.