Su Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından deprem bölgesinde içme suyu kaynağından musluğa kadar olan süreçte su kalitesi izlemesi ve genel durum değerlendirmesi yapılması için toplamda 7 özel laboratuvar firmasından 14 ve Genel Müdürlükten 36 personel ile arazi ziyaretleri gerçekleştirildi. Genel Müdürlük, 9 personel ile Bakanlık Destek Hizmetleri Daire Başkanlığının arazideki depremzedelere yönelik yaptığı çalışmalara destek verdi.
Depremden etkilenen illerin içme suyu arzı güvenliğinin sağlanmasına yönelik koordinasyonun sağlanması, belediyeler, özel sektör ve TÜBİTAK ile iş birliği halinde içme, kullanma suyu hatlarında kalite analizleri yapılması/yaptırılması görevi Su Yönetimi Genel Müdürlüğüne verildi. İllerin içme suyu altyapı ve üstyapı sistemlerinin yerinde kontrollerinin ve hasar tespitlerinin yapılması; akabinde, gerekli görülen yerlere yönelik iyileştirme çalışmalarına konu olacak verilerin ilgili kurum, kuruluş ve saha ziyaretleri yapıldı.
Deprem bölgesine görevlendirilen ekiplerce içme suyu kaynaklarının ve arıtma tesislerinin mevcut durumları, içme suyu şebeke sistemlerinin durumları, atık su kanalizasyon şebekesi ve atık su arıtma tesislerinin durumları incelendi. Depremin kaynaktan musluğa içme suyu sistemi, kanalizasyon ve atık su arıtma tesislerine etkileri değerlendirildi.
NUMUNELER ALINARAK KALİTE ANALİZİ YAPILIYOR
Deprem bölgesinde yer alan il merkezleri ve ilçelerdeki şebeke, su kaynakları ve içme suyu arıtma tesislerinde numune alma ve su kalitesi analizleri gerçekleştirildi.
İzlenen parametreler ile kanalizasyondan şebekeye giriş, hayvansal atıkların içme suyu kaynaklarına bulaşması, depremden dolayı yer altı suyunda meydana gelebilecek fiziksel ve kimyasal değişimler ve petrol türevi kirleticilerin su kaynağına ulaşıp ulaşmadığının anlık tespitleri ve değerlendirmesi ortaya konulacak.
BÖLGEDE SU İLE İLGİLİ PROJELER GELİŞTİRİLİYOR
Birleşmiş Milletler (BM) uhdesinde yer alan Acil Yardım Çağrısı (Flash Appeal Türkiye) kapsamında bir proje önerisi sunuldu. Proje ile depremden etkilenen 10 ilde yer alan 289 tane içme suyu izleme noktasında "İçme Suyu Temin Edilen Suların Kalitesi ve Arıtılması Hakkında Yönetmelik" ekinde bulunan 99 adet parametre ile petrol türevlerinin her ay olacak şekilde 24 ay süresince izlenmesi planlanıyor.
Depremden etkilenen tüm illerde kaynaktan musluğa kadar tüm aşamalarda 266 noktada 41 fizikokimyasal, kimyasal ve mikrobiyolojik parametreleri içeren su kalitesi analizleri yapıldı. Su teminin her aşamasında kalitesinin nasıl değiştiği gözlemlendi. Su kalitesinin insan sağlığı açısından uygun olmayan durumlar için nedenlerini araştırıldı. Bu araştırma sonucunda su kaynağı ve şebekede afetlerden sonra anlık tespit ve değerlendirmenin hızlı ve planlı şekilde yapılmasının sağlıklı su temini açısından ne kadar hayati öneme sahip olduğu görüldü.
Türkiye’de Su Güvenliği Planlarının hazırlanması için daha önce Gaziantep pilot şehir olarak belirlenmiş ve çalışmalara başlanılmıştı. Ancak çalışmalar daha tamamlanamadan elim deprem hadisesi meydana geldi. Bundan sonraki süreçte mevzuat altyapısı ivedilikle tamamlanacak. İçme ve kullanma suyu temininden sorumlu olan tüm paydaşlar için su güvenliği planlarının nasıl hazırlanacağı yönünde rehber doküman yayınlanacak. Böylelikle daha sonraki süreçlerde kimyasal ve biyolojik saldırılar da dâhil olmak üzere yalnızca deprem değil diğer doğal afetlerin su güvenliği üzerindeki tüm kırılganlıkların ortadan kaldırılması için önemli bir hazırlık yapılmış olacak.
Depremin etkilediği illerde kalıcı ve geçici yeni yerleşim yeri seçimleri, hafriyat atıklarının geri kazanım amacıyla ayrıştırılması sürecinde kullanılacak geçici depolama alanları ile kalıcı hafriyat döküm sahalarının belirlenmesi öncesinde başta içme suyu olmak üzere yer altı ve yer üstü sularının kirlenmesini önlemek, sürdürülebilir kullanımını temin altına almak ve taşkınlara mahal vermeyecek şekilde alan belirlenmesi için Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı resmî yazı ile bilgilendirildi. Bakanlıkça deprem bölgesindeki Valiliklerle gerekli resmî yazışmalar yapıldı.