TEMMUZ-AĞUSTOS 2023 / KAPAK KONUSU
Ormanlarımızı 184 yıldır sürdürülebilirlik ilkeleriyle yönetiyoruz
Ormanlar ülkelerin en önemli doğal kaynakları arasında yer almakta ve ekosistemin sürekliliği için dikkate alınması öncelikli bir konu olarak görülmektedir. Orman Genel Müdürlüğünün de ormanların sürdürülebilir yönetimi konusunda yürüttüğü çalışmalar mevcut. Bunlarla ilgili bilgi almak için Orman Genel Müdürü Bekir Karacabey ile bir söyleşi gerçekleştirdik.
Ormanların ekolojik sistem açısından öneminden kısaca bahsedebilir misiniz? Ormanların çevresel ve sosyoekonomik öneminden hareketle sürdürülebilir ormancılık konusunda neler söylersiniz?
Pek çok alanda farklı şekillerde yorumlanabilecek olan sürdürülebilirlik kavramı, ekolojik olarak; doğanın ve doğal kaynakların sınırlı olan kapasitesinin gelecekte de devam etmesi anlamına geliyor. Dünya üzerinde bulunan kaynakların sınırlı olduğu ve insan faaliyetleri sonucu hızla tükenmeye başladığı yadsınamaz bir gerçek. Sürdürülebilirlik günümüzde giderek önem kazanan bir kavram hâline geldi. Son yıllarda kendini belirgin bir şekilde gösteren iklim değişikliği ve iklim değişikliği ile birlikte tetiklenen doğal afetler, ayrıca geride kalan pandemi süreci gibi etkenler, insanlarda doğal kaynakların bilinçli bir şekilde kullanılması ve gelecek nesillere sağlıklı bir şekilde aktarılması konusunda farkındalık sağladı.
Sürdürülebilirlik, kaynakların aşırı tüketimini ve çevresel bozulmayı önler. İklim değişikliği sonucu deniz seviyelerinin yükselmesi, ormanların yok olması gibi çevresel sorunlarla mücadelede kilit bir rol oynar. Böylelikle kaynakların erişilebilirliği artacak ve ekonomik kalkınma ile birlikte sosyal huzur artarak toplumsal kalkınma da gerçekleşecektir.
Haber Görseli
Bekir Karacabey Orman Genel Müdürü
DOĞAYA UYUMLU ORMANCILIK ANLAYIŞI
Orman kaynaklarının durumu ve kullanımı konusunda nasıl bir tablo var? Ormanları doğal faktörler veya insan kaynaklı zararlardan korumak için ne tür tedbirler uygulanıyor?
Orman Genel Müdürlüğü çalışmalarını tam 184 yıldan bu yana sürdürülebilirlik ilkeleri çerçevesinde yürütmekte. Ormanlarımızın her türlü tehditten ve tehlikeden korunması, nitelik ve nicelik olarak geliştirilmesi ve tüm bunları sürdürülebilir bir anlayışla yönetmesi Orman Genel Müdürlüğünün temel prensiplerinden.
Orman Genel Müdürlüğünün yürüttüğü ormancılık faaliyetleri ile sınırlı kaynaklardan sayılan ormanlarımızın geleceği teminat altına alınıyor. Doğaya uyumlu ormancılık anlayışıyla ormanlarımızın bakımı yapılıyor, yürütülen ağaçlandırma faaliyetleriyle ormanlarımız sürekli genişliyor. Ormanlarımız çok fonksiyonlu planlama ile planlanıyor ve bu planlar dâhilinde yönetiliyor. Belirli periyotlarda yenilenen bu planların tamamı çok yönlü olarak hazırlanıyor.
Türkiye'nin sürdürülebilir ormancılık açısından ulusal ve uluslararası standartlara uygun verilere sahip olması amacıyla ülkemiz genelinde Ulusal Orman Envanteri çalışmaları yürütüyoruz. Bu çalışmalarda; orman alanlarının özellikleri, biyolojik çeşitlilik, flora ve fauna çeşitliliği, toprak yapısı gibi faktörleri ölçerek ormanlardaki değişimleri izlemekte ve sürdürülebilirliğini sağlamakta.
Tehdit altındaki orman alanları ve türler konusunda hangi çalışmalara ağırlık veriyorsunuz?
Ormanların ekosistemlerini koruma, orman ekosistemindeki yaşamı ve biyoçeşitliliği koruma, ormanların sosyoekonomik katkılarını planlama, toprak ve su gibi kaynakların koruma, toplumsal katkıların artırılması ve halkta orman bilincinin oluşturulması gibi unsurları içerir. Orman Genel Müdürlüğü olarak bu hedeflere ulaşmak için çeşitli projeler ve desteklerle orman köylülerinin yaşam koşullarını iyileştirmek için çalışıyor ve sürdürülebilir orman yönetimini teşvik ediyoruz.
Ormanlarımızın korunması, bakımı, geliştirilmesi, orman yangınlarına hızlı ve etkin müdahale edilebilmesi, ormanlarda meydana gelen hastalık ve böcek salgınları ile mücadele çalışmalarının zamanında yapılabilmesi, bir orman topluluğundan elde edilecek her çeşit ürünün uygun şekilde ve sürekli olarak taşınabilmesi ile ormanların çok yönlü fonksiyonel faydalarının gerçekleşebilmesi ulaşım alt yapısının güçlü olmasına bağlıdır. Bu bağlamda 226 bin km orman yolu varlığımız ve 128 bin km planlanan orman yolu ile sürdürülebilir ormancılık yönetimi çerçevesinde, endemik tür, sit alanı ve yaban hayatı varlığına gereken hassasiyeti göstererek ulaşım alt yapı desteği sağlıyoruz.
TOPLUMSAL BİLİNÇ OLUŞTURULMASI ÖNEMLİ
Ormanların koruma ve kullanma dengesi konusunda yaptığınız çalışmalardan örnekler verebilir misiniz?
Ortaya koyulan planlarla birlikte yönetilen ormanlarımızda çok çeşitli faaliyetler yürütülmekte. Ekoturizmin yaygınlaştırılması, yüksek ekonomik değere sahip odun dışı orman ürünlerinin envanterinin çıkarılması ve sürdürülebilir kullanımına yönelik düzenlemelerin yapılmasına yönelik çalışmalar bu faaliyetlerden bir kısmını oluşturuyor.
Biyolojik çeşitliliği korumak ve sürdürülebilirliğini sağlamak amacıyla Orman İşletme Müdürlükleri düzeyinde biyolojik çeşitlilik planlaması yapılıyor ve koruma reçeteleri hazırlanıyor. Ek olarak, ormanların sunduğu ekosistem hizmetlerinin belirlenmesi, tanıtılması ve değerlendirilmesi için çalışmalar yürütülüyor. Ormanlarımızda sürdürülebilirliğin sağlanması yalnızca yürütülen ormancılık faaliyetleri ve çok amaçlı planlarla mümkün değildir. Buna göre toplumsal bir bilinç oluşturulması, destek kaynaklarımızın sürdürülebilir bir şekilde gelecek nesillere taşınması açısından büyük önem arz etmektedir.
7 MİLYON ORMAN KÖYLÜSÜNE ÇEŞİTLİ DESTEKLER SUNUYORUZ
Orman köylerinde yaşayan vatandaşlarımızın gelirlerini artırmak için neler yapıyorsunuz?
Ormanlar iklim değişikliği, nüfus artışı, jeopolitik riskler, salgın hastalıklar ve çevresel tahribat gibi küresel sorunlar ve tehditler, sürdürülebilir orman yönetiminin önemini her geçen gün artırmaktadır. Bu amaçlara hizmet etmek için Genel Müdürlüğümüz ülkedeki orman köylerinde yaşayan yaklaşık 7 milyon orman köylüsüne yönelik sosyoekonomik projeler yürüterek, hibe ve destek kredileri sağlayarak orman köylülerinin yaşam standartlarını yükseltmeyi, üretken hale getirmeyi, ormanlara olumsuz etkiyi azaltmayı ve ormanların sürdürülebilir yönetimini teşvik etmeyi amaçlamaktadır. Bu çalışmalar, orman köylüsünün doğdukları bölgelerde yaşamlarını sürdürmelerine yardımcı olmak için tasarlandı. Bu sayede; ormana olan olumsuz baskının minimum düzeye indirilmesi sağlanıyor. Orman yangınlarına mahallinde orman köylüsü desteğiyle hızlı ve etkili şekilde müdahalede bulunuluyor. Orman köylümüzün geçim kaynaklarını çeşitlendirerek, yaşadığı yerde kalmasını sağlamak için yaşam şartlarını iyileştirme yönünde katkıda bulunuyoruz.
Ayrıca odun tüketimini azaltmak gibi faktörler ormanlarımızın devamlılığı için gereklidir. Ormanlar; karbon emilimi, biyoçeşitlilik, su kaynaklarını koruma ve ekonomik faydalar sunar. Ancak ormancılık uygulamaları sürdürülebilir olmalıdır. Üretim, ağaçlandırma, sosyal faaliyetler, yönetim planları ile ilgili yürütülen faaliyetler ormancılığın sürdürülebilirliğini desteklemelidir. Bu şekilde ülkemiz ormancılığı doğal kaynakları korurken aynı zamanda insanların ihtiyaçlarını karşılayabilir ve sürdürülebilir bir geleceği güvence altına alabilir.