Bu sayıda Kanada’da kurulan ve Meksika’da faaliyet gösteren ilgi çekici bir kooperatiften söz edeceğim. İhtiyacımız olan birçok konuda kurulan kooperatiflerin bu sefer uzman bilgisine ulaşmak amacıyla nasıl kullanıldığına tanık olacağız.
Günümüzde bilgiye ulaşabilmek ve bilgi üretebilmek önemli bir güç haline gelmiştir. Bu güce ulaşmak için zamana, mekana, paraya ama en önemlisi uzmanlaşmış insana ihtiyaç duyulmaktadır. Bu durum kooperatifçilik hareketi için de geçerlidir. Kooperatifçiliğin güçlenmesi ve yaygınlaşması özellikle bilginin paylaşımıyla mümkün olabilecektir. Nitekim bu bilinçle kooperatifçiliğe gönül vermiş bir avuç kişinin kurdukları kooperatifleri ile oluşturdukları “uzmanlar grubu” bugüne kadar önemli işler başarmışlardır. Dünyanın her tarafından katılan profesyonellerden ve akademisyenlerden oluşan bu grup, küresel çapta kooperatif işletmelerinin, gelişiminin liyakat sahibi kişilerle nasıl mümkün olabileceğini göstermektedir. Başlangıçta kredi kooperatifçiliğinde ve aile çiftçiliğinde tarımsal finans konularında tecrübeli kişiler tarafından kurulan bu kooperatif, uzmana ulaşma ve bilgi paylaşımı için en iyi yolun yine kooperatifleşme olduğunu gösteren güzel bir örnektir.
Bilgiye ve bilen kişiye verilen önem ülkelerin gelişmişlik düzeyini göstermektedir. Bu bilinçle ülkemizde de tarım kooperatiflerinin ihtiyaç duydukları bilgiye ulaşmanın yolunu yine kendi bünyeleri içinde üretecekleri liyakate dayalı yöntemlerle ve uzmanlarla sağlayabileceklerine inanıyorum.
KÜRESEL KOOPERATİF GELİŞTİRME GRUBU
Küresel Kooperatif Geliştirme Grubu (Global Co-operative Development Group), 2011 yılında Kanada’da dört kooperatifçilik uzmanı tarafından kurulmuş bir kooperatiftir. Kooperatif aşağıda belirtilen amaçları gerçekleştirmek için oluşturulmuştur:
1- Dünya çapında kooperatifçilik faaliyetinde bulunanlara, araştırmacılara, geliştiricilere ve eğitimcilere kooperatif işletmelerinin gelişimini desteklemeleri için kendi deneyimleri ve uzmanlıkları ile katkıda bulunmalarına imkan tanıyacak bir alan sağlayabilmek,
2- “Kooperatifçilikte girişimci iş modeli”nin benzersiz faydalı yönlerinin farkındalığını artırmak,
3- İşletmelerin kooperatif sistemlere geçişini sağlamak ve pozitif büyümeyi teşvik etmek için araştırma-geliştirme, değerlendirme, stratejik istihbarat faaliyetleri ve girişimlerde bulunma gibi konularda işletmelere yönlendirici uyarılarda bulunmak,
4-Kooperatiflerin ve üyelerinin bilgi teknolojilerine ulaşabilmeleri ve yeterince kullanabilmeleri için onları güçlendirmek, bilgilendirmek, sisteme dahil etmek, eğitmek ve bağlanmalarına yardımcı olabilecek imkanları sağlamak.
Maddi kazanç sağlamayı düşünmeyen bu kooperatif, başlangıçta büyük tecrübeye sahip dört üyeye ve iki düzine kooperatifçilik dostuna ve destekçisine sahipmiş. Çok fazla planlama ve tartışmadan sonra, 18 Ağustos 2011'de, yeni bir işbirliği örgütü olarak ortaya çıkmış. Resmi kuruluş tescili “kâr amacı gütmeyen bir kooperatif” olarak, Kanada'nın Regina Şehrinin, Saskatchewan bölgesindeki bir idari ofiste yapılmış. Küresel bir bakış açısı kullanarak, dünya çapında kişi ve kuruluşlara resmi ve gayri resmi koçluk ve mentörlük faaliyetlerinde bulunarak; araştırma, geliştirme, eğitim ve öğretim hizmetleri vermeye başlamışlar.
Kooperatif, dünyanın dört bir yanında kooperatifçiliğin gelecekteki başarısına kişisel ilgi duyan yetkililer, profesyoneller, çalışanlar ve akademisyenler ağı olarak yapılandırılmış. Bu kişiler ömür boyu ortak, devamlı ortak ya da destekleyici ortak olarak Kooperatife katılabiliyorlarmış. Yaşam boyu ortaklar, bireysel kişilerle sınırlıymış ve katılım gönüllüymüş. Devamlı ortaklar, kooperatifin çabalarına bir şekilde yardımcı olmak isteyebilecek kişilerden veya kuruluşlardan oluşuyormuş. Destekleyici ortaklar ise; kooperatifin planladığı ya da gerçekleştirdiği önemli işlerin bilinciyle ortak olmayı isteyen ya da bir şekilde aktif olarak kooperatiflere yardımcı olan diğer tüm kişileri içeriyormuş. Bu arada Kooperatifin kurucu üyelerinden biri olan, tecrübeli eğitimci ve yazar Dr. Ian MacPherson 2013'ün sonlarındaki aniden vefatı kooperatifi çok sarsmış. Ama O’nun kooperatifler ve işbirliği için derin sevgisi, enerjisi, mizahı hiçbir zaman unutulmamış. Diğer kurucu uzmanlar MC Donnald ve Wallace ile birlikte iki yıllık bir uğraştan sonra hazırladıkları “Kooperatifçilik Girişimi: Daha İyi Bir Dünya Kurar (Co-operative Enterprise: Building A Better World)” adlı yayın, 2012 Dünya Kooperatifçilik Yılında ana tema olarak kullanılmış.
Kooperatifin vizyon ve misyonuna, yöneticilerine, kooperatifçilik dostlarına ve destekçilerine ilişkin bilgilere http://www.co-operativeenterprise.coop elektronik adresinden ulaşmak mümkün. Daha çok kişiye hizmet vermek amacıyla oluşturulmuş bu site ziyaret edildiğinde, karşımıza Albert Einstein’in “sorunlarımızı, onları yarattığımızda kullandığımız aynı düşünce ile çözemeyiz” sözü, çıkmaktadır. Bu yaklaşım, kooperatiflerin sorunlarımızın çözümüne bilgiyle nasıl katkı sağladığını göstermektedir.