Kestane ülkemizde doğal olarak yetişme imkânı bulmuş meyvelerden biridir. Yaprağını döken meyveler grubunda yer alan kestane, kayıngiller familyasından Castanea cinsini oluşturan ağaçların yenilebilen tohumudur. Kestanelerin bilinen 13 türü genellikle kuzey yarım kürenin değişik bölgelerine yayılmıştır. Bu türlerin doğal yayılma alanları Çin, Kore, Japonya, Türkiye, Güney Avrupa ve Kuzey Amerika’dır. Kestaneler deniz seviyesinden itibaren genel olarak 700–800 metre yüksekliklere kadar yetişebilir. Kestane, uzun ömürlü bir ağaç olup yaklaşık 200–500 yıl arasında yaşar. Toprakta derine inen sağlam kök yapısıyla kayalık yerlerde bile yetişen kestane ağacı, erozyonu önleme bakımından da büyük öneme sahip. Türkiye’de en çok üretiminin yapıldığı iller sırasıyla Aydın, İzmir, Sinop, Kastamonu ve Kütahya’dır. Meyveleri önemli gelir kaynağı olduğu gibi ağaçları da mobilya sanayinde kıymetli keresteler oluşturur.
Sert kabuklu meyvelerde genellikle yağ oranı yüksek olduğu hâlde kestanede karbonhidrat daha fazladır. Kestane meyvesinde; yüzde 40-45 karbonhidrat, yüzde 40-45 su, yüzde 3-6 protein, yüzde 3-5 yağ, yüzde 1,3 kül bulunur. Eski zamanlardan beri insan beslenmesinde karbonhidrat kaynağı olan kestane A ve C vitaminleri bakımından da oldukça zengindir. Kestanelerin; meyve, şekerleme ve kereste olarak kullanımının yanı sıra, yaprak ve çiçekleri ilaç ve kozmetik sanayinde kullanılır.
KESTANEDEKİ KARBONHİDRAT KAN ŞEKERİNİ FAZLA YÜKSELTMEZ
Kestanedeki karbonhidrat içeriği yüksek olmakla birlikte kompleks olduğu için yavaş emilir. Kompleks karbonhidratlar içerdikleri lif oranı yüksek olduğu için basit karbonhidratlar gibi kan şekerini fazla yükseltmez, diyabete, kalp-damar hastalıklarına davetiye çıkartmaz. Özellikle kış aylarında enerji depolamak, bedensel ve zihinsel yorgunluğu gidermek için kestane tüketilebilir. Kestane aynı zamanda glüten içeriği olmayan bir yemiş olduğundan çölyak hastalarının da rahatça tüketebileceği bir meyvedir.
Kestanede bulunan demir, kansızlığı önler. Magnezyum ve fosfor ise kemik metabolizmasının önemli bileşenleridir. Ayrıca kestanenin sakinleştirici özelliği vardır.
KESTANE NE ŞEKİLDE KULLANILIYOR?
Kestane fırında kestane kebap denilen şekilde kızartılır veya haşlanarak yenebilir. Kestane tatlılarımızı, pilavlarımızı ve yemeklerimizi de süsler. Nişastalı yapısından dolayı kestane yemeklerde de lezzet verici ve kıvam arttırıcı olarak kullanılır. Bursa ve civarında üretilen kestanelerle yapılan kestane şekeri dünyaca ünlüdür. Kestanenin püresi de yapılır. Un haline getirilen kestane ile kestane ekmeği yapılabilir. Kestane balı da ülkemizde sadece belirli bölgelerde üretilebilen oldukça popüler ve sağlıklı bir yiyecektir. Ayrıca kestanenin ağacı, kabuğu, dalları ve yapraklarından da yararlanılır.
EVDE KESTANE ŞEKERİ NASIL YAPILIR?
Malzemeler:
-
500 gram kestane
-
4 çay bardağı şeker
-
5 çay bardağı su
Yapılışı:
Öncelikle kestaneleri kalın kabuklarından ayıklayıp su dolu bir tencerede 10 dakika kadar kaynatın ve tüylü kabukları soyun. (Kaynatma işleminden sonra üzerindeki tüylü kabuğu soyulabilir kıvama gelmiş olmalıdır.) Sonra yapışmaz bir tencereye 4 çay bardağı şekeri koyup karamelize edin. Karamelize olan şekerin üstüne de 5 çay bardağı sıcak suyu dikkatlice dökün. Şeker toparlanıp sertleştikten sonra eriyecektir. Eriyen şeker parçalarından sonra şerbete, kestaneleri parçalamadan dikkatlice ekleyin. Kısık ateşte kestaneler şerbeti çekip yumuşayana kadar 40 dakika kaynatın. Kestaneleri şerbetiyle bir kavanoza alıp iyice soğuduktan sonra buzdolabına kaldırın. 1-2 saat sonra servis edebilirsiniz.