Murat ÖZKAN    

Çanakkale bölgesinde “Boynueğri” olarak isimlendirilen Truva Kardeleni, IUCN (The International Union for Conservation of Nature = Uluslararası Doğa Koruma Birliği) tehdit kriterlerine göre “CR” (Critically Endangered-Kritik Tehlike Altında) kategorisinde, Nesli Tehlike Altında Olan Yabani Bitki ve Hayvan Türlerinin Uluslararası Ticaretini Düzenleyen Sözleşme (CITES)’ye göre ise Ek-II listesinde bulunuyor.

Truva Kardeleni, Nergisgiller ailesi içerisinde yer alan gösterişli ve zarif çiçeklere sahip olan soğanlı bir bitki. Şubat ortalarında çiçeklenmeye başlayan Truva Kardeleni Mart ayı boyunca çiçekte kalır. Çiçekte kalma süresi yaklaşık 1-1,5 ay kadardır. Çiçekte iken gösterişli bir türdür. Nisan ayında çiçek kalmaz ve meyveler olgunlaşır. Olgunlaşan kapsüllerin kurumasıyla tohumlanma başlar ve kapsül açılarak tohumlar dışarıya saçılır. Tohum dökme işlemi tamamlandıktan sonra toprak üstü kısımları kurur, vejetatif evre başlar ve bitki dinlenme dönemine girer. Truva Kardeleni, 250-600 metre arasında özellikle Quercus cerris adlı ağaç altında kayalık ve eğimli arazide yayılış gösteriyor.

Truva Kardeleni, ilk defa Prof. Dr. Neriman Özhatay ve Prof. Dr. Engin Özhatay tarafından 2000 yılında Çanakkale ili Çan ilçesi yakınlarından 350-400 metre yükseklikten toplandı. Literatür ve arazi çalışmaları sonucunda türü ve habitatlarını tehdit eden faktörlerin azaltılması, eğitim ve bilgilendirme çalışmaları için Doğa Koruma ve Milli Parklar Genel Müdürlüğünce hazırlanan “Tür Eylem Planları” kapsamında; “Truva Kardeleni (Galanthus trojanus) Tür Eylem Planı” hazırlandı. 5 yıllık planda belirlenen faaliyetler ile türün korunması çalışmaları devam ediyor.