TEMMUZ-AĞUSTOS 2022 / ÖZEL HABER
Doğayla iç içe bir tesis: Pozitifköy
Mersin’in Silifke ilçesinde yaklaşık 14 bin metrekarelik alanda kurulan POZİTİFKÖY adlı bir kırsal turizm ve eğitim merkezi 2022 yaz döneminde konuklarına kapılarını açtı. TKDK Mersin İl Koordinatörlüğünce 2020 yılında desteklenmeye değer bulunan POZİTİFKÖY Ekolojik Çadırlı Yurt adlı proje 2021 yılında hayata geçirildi. Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti eş finansmanı ile oluşturulan IPARD Programından hibe almaya hak kazanan POZİTİFKÖY Projesini hayal edip hayata geçiren kişi emekli bir akademisyen… Ankara’da basın ve basım sektörlerinde uzun süre çalıştıktan sonra Ankara, Gazi ve Hacı Bayram Veli Üniversitelerinde 20 yıldan fazla görev yapan Dr. Gülsüm Gülnaz Gültekin ile POZİTİFKÖY hakkında konuştuk.
POZİTİFKÖY fikri nasıl ortaya çıktı? Biraz anlatır mısınız?
Aslında ne değildir, sorusunu cevaplamak daha uygun olur. POZİTİFKÖY lüks bir tatil köyü, otel ya da restoran değildir. Kendine yetmeye çalışan bir mini ekosistem oluşturmaya çalıştık. Bizleri sürekli daha çok tüketime teşvik eden ve sonunda dünyanın tükenmesine yol açan küresel tüketim kültürü ideolojisinin olumsuz etkilerine dikkat çekmeye çabalıyoruz. Tüketim kültürü ideolojisi insanları, mutlu olmak için daha fazlasına sahip olması gerektiğine inandırır. Bunu medya ve reklam endüstrisi başta olmak üzere çok çeşitli kanalları kullanarak yapar. Oysa gerçek ihtiyaçlarımız sınırlıdır. Temel ihtiyaçlarımız; nefes, su, yemek, uyku, boşaltım, cinsellik, sağlıklı metabolizma, güvenlik, sevilmek, sayılmak, kendini gerçekleştirmek ve katkı vermektir. Son noktada; ihtiyacımız olanı alıp, ihtiyacı olana verdiğimizde denge kurulur ve hep birlikte iyi hissederiz. Bunu daha iyi anlatmanın yollarını bilsem keşke… Ancak gözlemim şu: Pek çok insan mutlu olmak için daha fazlasını ararken hak ettiğini alamadan yolda acı çekerek ölüyor.
AMACIMIZ TOPLUMSAL GELİŞİME KATKI SAĞLAMAK
Bu çerçevede en temel kuruluş amacımız; kişisel, kurumsal ve toplumsal gelişime/değişime katkı sağlamak… Bu kapsamda POZİTİFKÖY’de kamu ve özel sektör çalışanlarına yönelik performans geliştirme çalışmalarının yanı sıra aileler, çocuklar, gençler ve her yaştan yetişkinlere yönelik uygulamalı temel yaşam becerileri ve iyi his eğitimleri düzenlenir. Yaşama, topluma, aileye ve kişiye değer katacak alternatif tatil, eğlence, öğrenme, yaşam ve dönüşüm fırsatları sunulur.
POZİTİFKÖY’ün kurulduğu yer, sunduğu imânlar ve varsa sınırlılıkları hakkında bilgi verebilir misiniz?
Silifke merkeze yaklaşık 12 km uzaklıktayız. Silifke – Gülnar Karayolu’ndan Çadırlı Köyü istikametine dönüldüğünde 500 metre sonra POZİTİFTÖY’de olursunuz. Köyümüz, çevresi kızıl çam ormanlarıyla çevrili 9 bin metrekarelik bir alan üzerine kurulu; modernize edilmiş otağlardan (kıl çadır), taş, ahşap ve prefabrik yapı malzemelerinden oluşuyor.
TELEVİZYON, WİFİ YOK
Her birisi banyo ve tuvalet içeren 19 adet konaklama otağında toplam 45 kişilik konaklama kapasitesi mevcut. Otağlar otel konforunda hizmet vermekle birlikte televizyon, wifi gibi teknoloji ürünlerine sahip değil. Tesisimizden günübirlik olarak da yararlanmak mümkün. Rezervasyon yaptırmak kaydıyla kahvaltı edilebilir, öğlen ve akşam yemekleri yenilebilir. Ayrıca çeşitli etkinler düzenlenebilir ya da POZİTİFKÖY’ün rekreasyon etkinlikleri ve diğer eğitim hizmetlerinden yararlanılabilir. Konuklarımız kendi kamp çadırlarını kurarak ya da karavanları ile gelip konaklayabilirler. Bu türden hizmet almak isteyen konuklara harici duş, tuvalet vb. imkânlar sağlıyoruz.
Tesisimizde prefabrik yapı formatında binalar da bulunuyor. Örneğin bilim-teknoloji ve kültür-sanat atölyesi ile mutfak, personel lojmanları, idari bina, çamaşırhane ve ortak kullanım amaçlı tuvaletler bunların bazıları… Tesis bünyesindeki seyirlik adlı amfi tiyatro bir yandan kültürel ve sanatsal etkinliklere ev sahipliği yapmak üzere konukları beklerken; diğer yandan eşsiz Akdeniz ve Göksu Deltası manzarası için mükemmel bir platform oluşturuyor.
GÜNEŞ ENERJİSİ KULLANILIYOR
Sınırlılıklara gelince, POZİTİFKÖY enerjisini güneşten elde ediyor. Güneş panelleri aracılığıyla üretilen elektrik gündüzleri bir yandan soğutma, ısıtma vb. amaçlarla kullanılırken, bir yandan akşam kullanımı için akülere yedekleniyor. Elektriğimiz sınırlı ve çok tutumlu kullanmamız gerekiyor. Ve suyumuz da 93 metre derinlikten çıkarıldıktan sonra dinlendirilip gerekli arıtma ve klorlama işlemlerinin ardından tesise dağıtılıyor. Sıcak su ihtiyacı yine güneş panelleri ile karşılanıyor. Su israfını önlemek için de azami düzeyde dikkat edilmesini rica ediyoruz.
ÇOCUKLAR TARIMI BİLMİYOR
POZİTİFKÖY’ün hemen yanındaki ikinci bir alanı sürdürülebilir yaşam atölyesi bünyesindeki tarım ve hayvancılık faaliyetleri için kullanıyoruz. Bu arada özellikle çocuklara yönelik olarak, doğayı ve yaşamı korumanın önemine vurgu yapan programlar uyguluyoruz. Mesela çocuk ve gençlerle bahçede dolaşıp oradaki bitkilerin adlarını soruyorum. 03-18 yaş arası yüzlerce öğrenci arasında yapraklarından patatesi tanıyan birinin çıkmamış olması benim için büyük hayal kırıklığı oldu. Toprağı kazıp patateslere ulaştığımızda hayretle bakan gözlerin, tavuğun yumurtladığı ana tanıklık ettiğinde kocaman olduklarını gördüm. Bazı çocukların patatesin toprağın altında yetiştiğini, yumurtanın marketten değil tavuktan geldiğini ilk kez POZİTİFKÖY’de görmeleri amacımızın hasıl olduğuna işaret etse de üzülmemek elde değil.
Biraz da Pozitifköy’ün hayvanlarından söz edelim. Öksüz oğlaklar, terk edilmiş kediler ve köpekler, tavuklar… Bir de solucanlarınız var bildiğimiz kadarıyla…
Gece gündüz demeden sessiz sessiz çalışan solucanlara dünyanın temizlik işçileri diyorum. Onlar olmasa Dünya dev bir çöplüğe dönerdi... Özel bir kutuları var; mutfakta toplanan çay ve kahve posaları ile muz kabuklarını yiyerek sıvı ve katı gübre üretiyorlar. Pozitifköy’de yiyecek içecekleri hayvanların tüketebileceği şekilde ayrıştırılarak topluyoruz. Sebze meyve artıkları keçilere; yemek artıkları tavuk, köpek ve kedilere besin oluyor. Ayrıca varsa ambalaj atıklarını kaynağında ayrıştırıyoruz.
Türkiye’de başıboş hayvanlar büyük bir problem. İnsanlar evcil hayvan beslemeye özeniyor, sahipleniyor. Daha sonra sorumluluğa katlanamayıp sokağa bırakıyor. Bazen de tatile geldikleri yerlerde terk edip gidiyorlar. Sokak hayvanlarıyla başa çıkamayan mahalli idareler onları zaman zaman toplayıp dağa bırakıyor anladığım kadarıyla… Her gün sayısız sahipsiz köpek bahçe duvarımızın dışından bize kuyruk sallayıp yemek talep ediyor. Hepsine yetişmek mümkün değil… Mesela iki ay kadar önce sahiplendiğimiz ve adını Tarçın koyduğumuz köpek dün yavruladı: Tam yedi tane… Şimdi tasamız bunları nasıl sahiplendireceğimiz. Sokak hayvanları ile ilgili acil eylem planı yapmalıyız. Bu sanıldığından daha ciddi bir konu.
Pozitifköy’ün kuruluş öyküsünden söz eder misiniz?
POZİTİFKÖY’ün hayata geçirilmesi süreci, düşündüğümden çok zorlu geçti. Ancak büyük ölçüde tamamladık hamdolsun. Proje fikrinin ortaya çıkışında etkili olan pek çok faktör var. Bunlardan biri dünyanın en muhteşem coğrafyalarından birine sahip olan Silifke’deki çarpık kentleşme… Beton, habis bir ur gibi hemen her tarafı kapladı. İçinde yaşayanların fark etmediği, ancak dışarıdan çok net görünen bu üzücü duruma rağmen Silifke’de doğal, tarihsel ve kültürel mirasın korunup geliştirilerek sürdürülebilir kalkınma fırsatları yaratılabileceğine dair derin bir inanç taşıyorum. Buna inanmaya ihtiyacım var. Umuyor ve diliyorum ki POZİTİFKÖY, geçmişimiz ile geleceğimiz arasında bir bağlantı noktası olur; betonun katılaştırdığı ruhların yumuşaması için bir fırsat sunar.
Nedenlerin ikincisi, üçüncüsü ve daha başkaları şunlar: Endüstri ötesi çağda çocuklarımızı, gençlerimizi, aileleri, toplumları, ulusları tehdit eden pek çok konu var… Küreselleşme, tüketim kültürü ideolojisi, kendi ekosistemine yabancılaşma, dijital bağımlılık, küresel terör ve şiddet, açlık, susuzluk… Biliyorum, böylesine hızlı ve güçlü bir değişim karşısında teker teker etkili olmamız mümkün değil ancak eşimle ben üzerimize düşeni yapmak istedik. 2020 yılında hepimizi beton binalara hapseden COVİD 19 pandemisi de itici unsurlardan biri oldu. 2019 sonunda, yetişkinlere yönelik eğitim faaliyetlerime ağırlık verebilmek için üniversitedeki öğretim üyeliği görevimden emekli olmuştum; 2020 yılı için yoğun bir program planlanmıştı. Pandemi ile beraber bütün yüz yüze eğitimler iptal edilince uzun yıllardır hayal ettiğim ekolojik bir yaşam ve eğitim merkezi kurma fikri üzerinde yoğunlaşma imkânı buldum.
IPARD II 9. ÇAĞRI DÖNEMİ KABUL EDİLEN PROJELER ARASINDA YER ALDIK
2020 yılı başlarında tam da koronavirüs salgını ile kapanmaların başladığı dönemde Avrupa Birliği Katılım Öncesi Yardım Aracı Kırsal Kalkınma Programı (IPARD II) 9. Çağrısı Tarım ve Kırsal Kalkınmayı Destekleme Kurumu (TKDK) üzerinden yapıldı. Kadın girişimcilere pozitif ayrımcılık yapan IPARD II Programı’na hibe başvurusu yapmaya karar verdik.
2020 Temmuz’unda proje başvuru dosyamızı TKDK Mersin İl Koordinatörlüğü’ne teslim ettik. Ekim 2020’de IPARD II 9. Çağrı Dönemi kabul edilen projeler arasında POZİTİF ÇADIRLI YURT başlıklı projemiz de yer alıyordu. Gerekli yazışmaların ve görüşmelerin ardından 18 Aralık 2020’de Mersin TKDK İl Koordinatörlüğü ile sözleşme imzaladık.
İnsanlar burada hem konaklıyorlar hem de günübirlik etkinliklere katılıyorlar. Geleceği nasıl görüyorsunuz?
En büyük tesellim konuklarımız mutluluğu, çocukların özgürce gerçek oyunlar oynaması, hayvanların peşinden koşturması… Onlara yaşayarak öğrenme ortamı sunmuş olmak… Aile içi iletişim eğitimlerimiz ve aile dizilimi uygulamalarımızdan ayrılırken insanların gözlerinde gördüğüm minnettarlık bakışı… Öğretmenlerimizden ve annelerimizden aldığımız teşekkür mesajları… Ben umutla beslenen bir karaktere sahibim. Hayatım boyunca böyle oldu. Yaşadığım bütün zorlukların ardından muhteşem hediyeler gönderdi Yaradan… Bu kez de öyle olacağından hiç kuşkum yok. Sadece biraz zaman alabilir.
Daha yapılacak çok işimiz var. Bilim, teknoloji, kültür, sanat atölyelerimiz faaliyete geçecek. Permakültür atölyesi kurulacak. Gönüllüler lazım. Sanatçı, öğretmen, mühendis, teknisyen… Herkesin verebileceği bir katkı mutlaka vardır. Sivil toplum kuruluşları ile iş birliği gerekli. Sıra dışı, çok özel proje fikirlerimiz ve bunları hayata geçirmek için sponsorlara ihtiyacımız var. İyiyi, iyiliği çoğaltmak isteyenlere kapımız da yüreğimiz de ardına kadar açık. Ziyaretçilerimiz akın akın geliyorlar. Onlardan ricamız çok konuşmak, bize sürekli önerilerde bulunarak zamanımızı çalmak yerine icraat için ellerini taşın altına koysunlar… Koysunlar ki, taşları hep birlikte kaldırabilelim. Tüm kamu ve özel sektör kuruluşlarımızı; mesela üniversitelerimizi, belediyelerimizi, sanayi ticaret kuruluşları ile meslek odalarımızı ve burada tek tek sayamayacağım tüm paydaşları, “birlikte neler mümkün” sorusunun cevabını aramaya bekleriz.
Son olarak eklemek istediğiniz bir şey var mı?
Size çok teşekkür ederim. Teşekkürü çok hak eden özel insanlar var. Onlara sözlü olarak defalarca ifade etmiş olsam da bir de buradan herkesin huzurunda minnettarlığımı ifade etmek isterim. Çok zorlu bir dönemde, kıt olanaklarla çok özel, sıra dışı bir işe imza attık. Ailem başta olmak üzere, TKDK Mersin Koordinatörlüğü ekibine; Silifke Belediyesi, Mersin İl Kültür Müdürlüğü, Çevre Şehircilik Müdürlüğü, Silifke Sanayi ve Ticaret Odası gibi pek çok kurumun temsilcilerine, danışmanlık ve müteahhitlik firmamızın yetkililerine ve çalışanlarına, can dostlarımıza, bir şekilde emeği geçen katkı sunan ancak tek tek anmak mümkün olmayan herkese şükranlarımı sunuyorum. İnşallah Silifke’ye, Mersin’e ve ülkemize değer katacak bir proje olmuştur.